İç borçlanmada kamu bankalarının yükü ne?

Pandemi sürecinde ekonomik aktivitenin canlandırılması için açıklanan kredi paketlerinde öne çıkan kamu bankalarının payına, bir de bütçenin finansmanındaki payın yükselişi eklendi.

Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın açıkladığı iç borç stokunu elinde tutanların dağılımına ilişkin verilere göre kamu bankalarının iç borçlanmadaki payı bu yılın Nisan ayında yüzde 36,4 ile rekor seviyeye yükseldi.

Salgına karşı uygulanan mali genişlemenin etkisiyle kamunun borçlanma ihtiyacı artarken, pandemi ile geçen 2020 yılının ortalarında kamu bankalarının iç borçlanmadaki payı da yükselişe geçmişti.

2019 yılının sonunda Hazine'nin gerçekleştirdiği iç borçlanmada kamunun payı yüzde 25,6 olurken, 2020 Temmuz ayında bu oran yüzde 30'un üzerine çıktı.

O dönemden bu yana da kamu bankalarının iç borçlanmadaki payında düzenli artış izleniyor. Kamu bankalarının borçlanmadaki payı 2017 yılında yüzde 18'in altına kadar gerilemişti.

YABANCI İLGİSİ AZALINCA 

BloombergHT haberine göre, Ekonomist Haluk Bürümcekçi'nin hazırladığı raporda, yabancı ve özel bankaların ilgisiz kaldığı, böylelikle kamu bankalarının iç borçlanmadaki yükünün arttığına dikkat çekti.

Bürümcekçi konuyla ilgili değerlendirmesinde şu ifadeleri kullandı: 

Türkiye’nin risk priminin son dönemde belirgin yükselmesi sonrası Hazine’nin Ocak ayından beri dış borçlanma piyasasına çıkamaması ile iç borçlanma üzerinde artacak baskının, bütçe finansman ihtiyacını azaltacak yönde ilerlemeler sağlanması ile dengelendiği görülmüştü. Bu süreçte dolaylı vergilerin güçlü iç talepten olumlu etkilenmesi, vergi yeniden yapılandırmasından elde edilen gelirler ve faiz dışı harcamalarda frene basılması ile Hazine’nin net iç borçlanması geçen yıl ilk dört ayındaki 97,5 milyar TL düzeyinden bu yıl aynı dönemde 36,0 milyar TL’ye gerilemiş durumda. Yine de, TL cinsi tahvillere yabancı ilgisinin tarihi düşük seviyelerde seyri, TCMB’nin APİ portföyünü küçültüyor olması, pandemi desteklerinin tekrar uzatılması ile İş-Kur’un alım gücünün daha da azalacak olması ve özel bankaların piyasa yapıcılığı yükümlülüğü dışında alımlara isteksizliği gibi gelişmeler, Hazine’yi borçlanma hedefini yerine getirmek için kamu bankalarına daha fazla yüklenmek durumunda bırakıyor.

Kamu bankalarının bilançoları

Haluk Bürümcekçi değerlendirmesinde, mevcut durumda iç borç stokunun yüzde 36,4 oranında bugüne kadar görülen en yüksek seviye olan kısmını taşıyan kamu bankalarının, bilanço yönetiminde bu durumun önemli olduğuna dikkat çekti.

Bankacılık Denetleme ve Düzenleme Kurumu'nun (BDDK) verilerinde de ilk çeyrekte bankacılık sektörünün net kârının yıllık yüzde 4,3'lük artışla 16 milyar TL'ye yükselirken, kamu mevduat bankalarının net kârının bu dönemde yüzde 63,8 oranında düşüşle 4,4 milyar TL'den 1,6 milyar TL'ye gerilediği görüldü.

Kamu bankaları nisanda zarar etti

Banka kredi riskleri sınıflandırmasında değişiklik

Hazine’den MASAK açıklaması