Gıda fiyatları fırlıyor, komiteden adım yok

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) dün enflasyon rakamlarını açıkkladı. Şebnem Turhan, Hürriyet'teki yazısında TÜİK'in açıkladığı enflasyon rakamalarını değerlerdirdi, uzman görüşlerine yer verdi. İşte Turhan'ın o yazısı:

Enflasyonda işler iyi gitmiyor. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) dün açıkladığı verilere göre nisanda tüketici enflasyonu (TÜFE) yüzde 1.63 arttı. Beklentiler yüzde 1.43 artması yönündeydi. Yıllık enflasyon da marttaki yüzde 7.61’lik seviyeden yüzde 7.91’e çıktı. Enflasyonun artışından sorumlu yine gıda ve giyim zamları. Giyimde yeni sezonun başlamasıyla birlikte fiyatlar yüzde 12.30 zamlandı ve bu zam nisan enflasyonunu 0.85 puan arttırdı. Gıdadaki yüzde 1.63’lük fiyat artışının enflasyona etkisi ise 0.37 puan oldu. merkez bankası Başkanı Erdem Başçı geçtiğimiz hafta düzenlediği Enflasyon Raporu toplantısında yıllık enflasyon beklentisini 1.3 puan arttırmış ve yüzde 6.8’e çıkarmıştı. Ancak dolardaki yükselişin etkisinin görülmesi ve gıdada yükselişin sürmesi beklentinin üzerinde kalınabileceğini gösteriyor. Öte yandan yurtiçi üretici fiyatları (Yİ-ÜFE) nisanda yüzde 1.43 artarken yıllık Yİ-ÜFE yüzde 4.8 oldu.

KOMİTEDEN ADIM YOK

Tüketici enflasyonunu yukarıya çeken en önemli etken giyim grubu olurken bu yılki sezon zamlarının geçtiğimiz yıllardaki nisan aylarından daha yüksek olması dikkat çekti. Gıdada ise artış sürdü ve beklentilerin aşılmasından sorumlu oldu. Yıllık artışın yüzde 14.36 ile yüksek seyrini koruduğu gıda yıllık 7.91’lik enflasyonun 3.44 puanını tek başına oluşturdu. Gıdada durdurulamayan yükseliş nedeniyle lokanta ve oteller grubunda da artış devam etti. Geçtiğimiz yıl da gıda fiyatları yüksek seyretmişti. Buna önlem almak ve nedenlerini araştırmak için hükümet 9 Aralık 2014’te Gıda ve Tarımsal Ürün Piyasaları İzleme ve Değerlendirme Komitesi’ni kurdu. İlk toplantısını 27 Aralık 2014’te ikinci toplantısını ise 7 Nisan 2015’te yaptı. Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı’nın da sık sık çözüm yeri olarak işaret ettiği komiteden bugüne kadar ise hiçbir somut adım gelmedi. ALB Forex Analisti Enver Erkan da gıda enflasyonunun halen yeterince çalışma yapılmamış ve önlem alınmamış olması nedeniyle yüksek olduğuna dikkat çekti.
Enflasyonda diğer etken ise dolar kurundaki yükseliş. Erkan’ın açıklamasına göre Türk Lirası dolara karşı geçen yıl nisandan bu yıl nisana kadar yüzde 21 değer kaybederken, yıl başından nisan sonuna kadar olan değer kaybı yüzde 13, Nisan 2015’teki değer kaybı ise yüzde 3 olarak oldu. Bu ithal mallar üzerinden enflasyon üzerinde önemli bir risk oluşturuyor. Erkan ”Gıda ve enerjinin hariç bırakıldığı çekirdek enflasyonda devam eden düşüşün nisanda sınırlı kalması da kur geçiskenliği ile açıklanabilir” dedi.
Merkez Ba nkası’nın hala yüksek olan enflasyon karşısında mayıs ayındaki Para Politikaları Kurulu toplantısında faizlerde değişim beklenmiyor. Piyasa uzmanları hatta daha da sıkılaştırıcı önlemler alması gerektiğinde hemfikir. 

ÇEKİRDEKTE DOLAR ETKİSİ

DOLAR kurundaki yükseliş çekirdek enflasyon verilerinin de düşüşünü sınırladı. Gıda, içki, ve altın fiyatlarındaki değişiklikleri gözardı ederek hesapladığı çekirdek enflasyon H enflasyon yüzde 7.75’ten nisanda yüzde 7.60’a geriledi. Yine TÜİK’in enerji, gıda, içki tütün ve altın fiyatlarındaki değşiiklere bakmadan hesapladığı çekirdek enflasyon I enflasyonu yüzde 7.10’dan nisanda yüzde 7’ye geriledi. Ancak piyasa uzmanları dolardaki yükseliş sürdükçe çekirdek enflasyondaki yükselişin de devam edeceğinin altını çiziyor.