Finans sisteminin tamamen çökmesine çok yakınız

FINANSGUNDEM.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ

New York merkezli döviz şirketi Interactive Brokers Group’un Başkanı ve Kurucusu Thomas Peterffy Ocak ayı sonlarındaki GameStop krizini hatırlatarak borsalara ilişkin ürkütücü açıklamalarda bulundu. Peterffy CNBC’ye yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:

“Sistemin tamamen çökmesine tehlikeli bir şekilde yaklaştığımızın ve Kongre ve piyasa düzenleyici kurumlar dahil olmak üzere kamu oyununun bu durumdan tamamen habersiz göründüğünün altını çizmek istiyorum.”

GameStop krizi sırasında sosyal medya platformu Reddit üzerinden organize olan yatırımcılar yoğun bir biçimde açığa satış yapılan bir avuç hisse senedinde alım gerçekleştirmiş değerlemeleri olağanüstü seviyelere çıkararak riskli fon yöneticisi şirketlerinin de büyük zararlar vermesine yol açmıştı.

Peterffy geçtiğimiz ay MarketWatch’a yaptığı açıklamada bu açığa satış sıkıştırmaları olarak adlandırılan spekülatif hamlenin yatırım şirketlerini sarstığını ve bir dizi aracı kurumu marj gereksinimlerini arttırmaya ve borsadaki kaosun daha büyük çapta yayılmasını engellemek için bazı hisse senetlerine sınırlama getirerek kendilerini korumaya zorladığını belirtmişti.

Borsa uzmanının yorumları Robinhood, Melvin Capital ve Kenneth Griffin’in sahibi olduğu riskli fon şirketi Citadel’in bugün ABD’de öğlen saatlerinde ABD Kongresi Mali Hizmetler Komitesi’nce dinlenmelerinin öncesinde gerçekleşti. Sosyal medya firması Reddit ve bağımsız yatırımcı Keith Gill, GameStop hisselerinin yükselişiyle birlikte ani bir şekilde spot ışıklarını üzerinde topladı. Gill ve Reddit yönetimi de komisyon tarafından hisse senetlerindeki spekülatif ticaret sürecinde oynadıkları roller sebebiyle sorgulanacak.

Yatırım evleri borsalarda hisse senetlerinden türevlere kadar birçok alanda kritik bir rol oynuyor. Eğer bu alanların herhangi birinden çekilirlerse ticaret ve garanti ödemelerde taraflar arasındaki denge bozulma riski taşıyor. Peterffy konuyla ilgili açıklamasında GameStop krizi sırasında finansal piyasaların yapısındaki bu önemli parçanın konunun merkezinde olduğunu belirtti.

Peterffy açığa satışla ilgili mevcut protokollerin borsada felakete yol açabileceğini zira birkaç örnekte de görüldüğü gibi açığa satışçılarca hedef alınan şirketlerin hisselerinin borsalardaki toplam hisse senetlerindeki yükselişi aştığını söyledi.

Borsa uzmanı, “Fiyatların yukarıya tırmanmasıyla açığa satışçılar komisyonculara borçlarını ödeyemiyor. Komisyoncular kayıplarını telafi etmek zorundalar ve fiyatları daha da fazla yükseltiyorlar. Bu nedenle komisyoncular yatırım evlerine borçlarını ödeyemiyorlar. Sonundaysa ortada tamamen çözülmesi pratik olarak imkansız bir karmaşa oluşuyor. İşte borsalarda da neredeyse bu gerçekleşiyordu” sözlerini kullandı.

Robinhood CEO'su Vlad Tenev, Kongre’ye verceği ifade öncesinde yayınladığı metinde Ocak ayında borsalarda gerçekleşen olaylara yönelik bakış açısını şöyle aktardı:

“Borsalarda geçen ay tecrübe ettiğimiz durum olağanüstüydü ve GameStop üzerinde ve diğer hisselerde oluşturduğumuz ticaret limitleri gerekliydi. Bu bize platformumuzda müşterilerin ticaretlerini desteklemek için yatırım evlerine ödemekte olduğumuz teminat gereksinimlerimize uyma imkanı sağladı.”

Robinhood CEO’su kriz sırasında komisyon ücretlerinin 25 Ocak tarihinde 202 milyon dolardan %600 yükselerek 28 Ocak’ta 1,4 milyar dolara ulaştığını belirtti. CEO, mevduat gereksinimlerindeki artış nedeniyle Robinhood'un müşterilerin platformda normal ticarete devam edebilmeleri için 3,4 milyar dolar ek sermaye toplamaya zorlandığını söyledi.

Peterffy yasa koyucuların ve piyasa düzenleyicilerinin açığa satışları çevreleyen söz konusu problemleri çözebilmesinin yolu olarak açığa satışlardan daha sık veri istenmesini ve bu yönlü ticarette marj gereksinimlerinin ya da kullanılan kaldıraçların arttırılmasını öneriyor.

GameStop hissesinde tüm rakipleri kaybederken Morgan Stanley kazandı

GameStop çılgınlığının ardından yükselen yeni güç

Hakan Atilla döneminde Borsa İstanbul tarihi başarılara ulaştı