Fed’in düşük faiz stratejisi balon endişeleri yarattı

FINANSGUNDEM.COM - DIŞ HABERLER SERVİSİ

Muhtemel hisse balonlarının nasıl yönetileceğine dair herhangi bir yöntem belirlenmemiş olması, ABD Merkez Bankası’nın düşük faiz oranı konusunda verdiği sözleri tutma istekliliğini tehdit altında bırakabilir.

Fed yetkililerinin faiz oranlarını çok uzun bir süre düşük tutma sözü, pandemi sona erer ermez bir ikilem yaratabilir: Hisse balonlarıyla nasıl baş edilmeli? Bu endişeler, Fed’in Dallas Başkanı Robert Kaplan’ın, ABD Merkez Bankası’nın bu sözleri yinelemesinin ardından bu karara itiraz etmesi sonucunda yükseldi. Fed Faiz oranlarını kısa vadede, enflasyon %2’ye ulaşana kadar sıfıra yakın tutma sözü verdi ve yine de bu oranın biraz da olsa üzerinde kalma ihtimali var. Bu da birçok yetkilinin önümüzdeki üç yıl için beklemediği bir gelişme.

Kaplan “faiz oranlarını uzun bir süre sıfırda tutmanın bedelleri olacak” dedi. Açıklamasının devamında, böyle bir sözün “insanların normalde tasarruf ederek kazanacaklarından daha fazlası için riske girmesine neden olmasından” endişe duyduğunu söyledi. Fed’in hisse balonlarının oluşmasının önüne geçmek için faiz oranlarını yükseltip yükseltmemesi gerektiği, uzun süredir yetkilileri meşgul eden bir soru. Kaplan’ın endişeleriyse, herhangi bir mutabakatın var olmamasının, bir gün ABD Merkez Bankasının, geçtiğimiz ay açıkladığı daha uzun süren düşük faiz oranları stratejisini uygulayabileceğine dair güveni zedeleyebileceğini gösteriyor.

Fed’in beş yönetici ve 12 merkez bankası başkanı tarafından oy birliğiyle kabul edilen bu strateji, merkez bankasının ekonomideki değişikliklere tepki verme yöntemini değiştiriyor. Fed şimdi %2’nin üzerinde seyreden enflasyon dönemlerini hedefliyor çünkü içinde bulunduğumuz dönem gibi, enflasyonun hedeflerin altında olduğu ve kısa vadeli faiz oranlarının sıfıra yakın bir seviyeye sabitlendiği dönemleri telafi etmek istiyor. Bu da Fed’in önceden izlediği, enflasyon %2’ye ulaşmadan önce faiz oranlarını yükseltme stratejisini terk edeceği anlamına geliyor.

Fed’in 16 Eylül tarihinde yaptığı açıklama, dolaylı yoldan finansal balonlara değindi. Yetkililerin mevcut uzun süreli düşük faiz politikasını, “komitenin hedeflerine ulaşmasını engelleyen riskler oluştuğu takdirde” yeniden gözden geçireceğini söyledi.”

Milyonlarca Amerikalı işlerini kaybetti ve batık krediler yükselişte. Ancak Fed’de hiçkimse politikalarının şu an çok kolay olduğuna dair endişe duymuyor. Aksine, sorun pandeminin ardından enflasyonun %2’lik hedefe ulaşma konusunda yavaş davranması halinde karşılaşacakları satışlar.

Fed’in Boston Başkanı Eric Rosengren, “faiz oranları düştüğünde insanlar ticari gayrimenkule yöneliyorlar ve daha riskli projeler yapılıyor. Ekonomi bir şokla karşılaştığında -bu sefer bu bir pandemiydi- bu büyük kayıpların meydana geleceği anlamına geliyor” dedi. Rosengren aynı zamanda büyük perakendecilerin iflas ettiğine dikkat çekerek, “başarısız olmalarının nedenlerinden biri de çok fazla borç almış olmaları” tespitinde bulundu.

Rosengren, zorlu bir ekonomik iyileşme dönemi bekliyor ve Fed’in faiz oranlarını uzun süre düşük tutmasıyla ilgili büyük bir endişesi yok. Ancak başkan “daha güçlü bir finansal istikrar açıklaması umduğunu” söyledi.

Fed Başkanı Jerome Powell faiz oranlarını finansal balonlara müdahale etmek için kullanma seçeneğinin üzerini çizmese de sıklıkla bu ihtimali düşük bulduğunu ifade etti. Powell, “parasal politikalar, savunmanın ilk hattı olmamalı” dedi.

Diğer savunma mekanizmalarının hayata geçmeme ya da yetersiz kalma durumunda, Powell çıtanın yüksek olduğunu söyledi. “Bu daha önce yaptığımız bir şey değil” ifadesini kullandı.

1990’lı yılların ortasından önce, resesyonlar daha yüksek enflasyona neden olan fazlaca alevlenmiş ekonomi tarafından tetiklenirdi. Fed faiz oranlarını yükselttiğinde, harcamalar düşerdi. Doğru faiz oranını uygulamak hem düşük ve istikrarlı enflasyonu sağlamak için hem de düşük işsizlik için önem taşıyor. Ekonomistler buna “ilahi tesadüf” adını veriyor.

Ancak Powell’ın 2017 yılında yaptığı bir konuşmada söylediği gibi, bu aynı faiz oranının bu iki amaca hizmet edeceği anlamına gelmiyor. İhtimallerden bir başkası da istikrarlı bir finansal sistem.

Eski bir Fed ekonomisti olan Nellie Liang, “parasal politika bir araçtır. Her şeyi düzeltemez” dedi.

Fed bankaların temettü ve hisse geri alımı kısıtlamalarını uzattı

Fed aynı hatayı ikinci kez yapıyor olabilir

Fed’in bağımsızlığının günleri sayılı