Faiz artışı: Ya sonra?

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) 'önden yüklemeli ve güçlü sıkılaştırma' kararı alarak, politika faizini 200 baz puan artışla yüzde 19'a çekti.

TCMB’de daha önce önemli görevlerde bulunan isimlerden Merkez Bankası'nın beklentilerin üzerindeki artırım kararını Dünya’dan Elif Karaca’ya değerlendirdi:

ESKİ BAŞKAN DURMUŞ YILMAZ: KREDİBİLİTE İNŞASI

Merkez Bankası, beklentilerim doğrultusunda politika faizini yüzde 17 den yüzde 19’a yükseltti. Doğru bir karar. MB’nin kredibilite inşası devam ediyor. İletişimi güçlü.

Ancak, reel ekonomimizin içinde bulunduğu döngüsel konjonktür aslında faiz artırımından ziyade faiz indirimlerini gerektiriyor. Bu kadar yüksek Faiz başta KOBİ’ler olmak üzere şirketler kesimini kötü etkiliyor. Ne çare ki, enflasyon ve ekonomik daralma gibi iki kötüyü aynı anda yaşıyoruz. Başladığımız işi bitirmemiz gerekir, geçmişte gösterdiğimiz sabırsızlıklardan uzak durup ekonomik maliyetini üstlendiğimiz politikaların sonucunu sabırla beklemeliyiz.

Merkez Bankası, ülkenin devasa sorunlarına tek başına çare olamaz. TCMB son zamanlarda uyguladığı doğru politikalarla yönetime zaman kazandırıyor. Yönetim ise “efradını cami ağyarını mani” makro istikrar politikası uygulamak yerine mikro yaklaşımları esas alan paketlerle zaman harcıyor.

TCMB ESKİ BAŞKAN YARDIMCISI İBRAHİM TURHAN: NET CEVAP

Merkez Bankası, son faiz kararıyla piyasanın önüne geçti. Kendisiyle ilgili kuşkulara çok net bir cevap vermiş oldu. Aslında olağan koşullarda bu ölçüde bir faiz artırımına gerek olmayabilirdi. Şu anda para politikasındaki bu ilave sıkılaştırma ekonomi yönetiminin 2018-2020 arasındaki günahlarının bedelini ödemek anlamı taşıyor. Satılan döviz rezervi izlenen yanlış politikalar merkez bankası bağımsızlığının zedelenmesi ciddi bir itibar kaybına yol açtı. Küresel piyasalarda yaşanan çalkantılardan Türk Lirası’nın belirgin biçimde daha olumsuz etkilendiğini gören MB buna tepki vermek zorunda hissetti.

Önümüzdeki dönemde özellikle mayıs ayından itibaren yıllık enflasyonda düşüş gözlenecek olmasına karşın yukarı yönlü riskleri göz önünde bulundurarak ön yüklemeli ve çok güçlü bir parasal sıkılaştırma gerçekleştirildi. Bildiğimiz gibi geçen ay parasal aktarım mekanizmasının etkinliği ile ilgili rahatsızlık duyduğunu, para politikasında MB’nin gerçekleştirdiği sıkılaştırmanın finansal koşullara yeteri kadar yansımadığını düşünen MB, zorunlu karşılıklar üzerinden bir sıkılaştırma daha yapmıştı. O dönemde piyasada MB bağımsızlığına yönelik kuşkular oluşmuş, politika faizini daha fazla artıramadıkları için bu yola başvurduklarını savunanlar olmuştu. MB’nin bugünkü tepkisi bir ölçüde bu kuşkuları da bertaraf etmeye yönelikti. Yeni başkanın hem politika kararları hem iletişimde kullandığı dil son derece güçlü bir MB duruşu sergiliyor.

MERKEZ BANKASI ESKİ BAŞEKONOMİSTİ HAKAN KARA: KORUMA KALKANI

Merkez Bankası enflasyona yönelik yukarı yönlü risklere atıfta bulunarak güçlü bir sıkılaştırma yaptı. Naci Bey göreve geldiğinden bu yana gerek aldığı kararlar gerekse iletişimi ile iyi bir sınav verdi. Kasım’dan bu yana atılan bütün adımları dikkatle incelediğimizde basiretli bir Merkez Bankacılığı örneği görüyoruz.

Bugünkü adım önümüzdeki döneme ilişkin belirsizliklere karşı bir koruma kalkanı sağlaması bakımından önemliydi. Enflasyon beklentilerini ve risk primini azaltma konusunda önemli katkı sağlayacaktır. Bu açıdan bakıldığında fiyat istikrarı yönünde kritik günlerden birini yaşadığımızı ifade etmek mümkün.

Elbette şu hususu da eklemek lazım: Sürekli faiz artırarak bir yere varamayız. Siyasi, jeopolitik ve uluslararası ilişkiler alanlarında beklentileri iyileştirecek güçlü adımlara ihtiyaç var. Merkez Bankasının bugünkü kararı bu tedbirlerin atılması için sadece bir zaman kazandırıyor. Adımlar gecikirse bu defa sıcak para akımı ve bilançolardaki uyuşmazlıklar bir süre sonra tekrar kırılganlığı besleyebilir. Bu nedenle enflasyonla mücadele ve beklenti yönetiminde maliye politikası ve diğer alanlarda merkez bankasını yalnız bırakmamamız gerekiyor.

TCMB ESKİ BAŞKAN YARDIMCISI FATİH ÖZATAY: İHTİYACA DAİR CÜMLE YOK

PPK politika faizini iki puan yükseltti. Böylelikle, bir puan artış beklentisinin çok üzerine çıktı. Buna karşılık, kapsamlı bir ekonomik programa ihtiyacı ima eden birkaç cümle yok metinde. Durum şu dolayısıyla: Yeni bir olumsuz şoka kadar kur önce düşecek, sonra sakinleşecek. Risk primi de TCMB’nin üzerine düşeni yapması nedeniyle bir miktar aşağı inecek ama hala yüksek düzeylerde seyredecek. Yeni bir şok gelecek olursa herkes tekrar TCMB’ye dönecek ve ne kadar faiz artırımı gerektiğini tartışacak.

MERKEZ BANKASI ESKİ UZMANI UĞUR GÜRSES: İŞ BAŞA DÜŞTÜ

Birkaç aydır sözlü olarak mesajlarla zaman kazanan Merkez Bankası, piyasalarda kendisine atfedilen 1 puanlık faiz artışı yapacağına dair beklentinin üzerinde bir artış yaptı. Bu, aslında sözlü yapmak yerine daha önce faiz artışı ile yanıt vermesi gereken, enflasyon görünümüne gecikmeli ama görece telafi edici 2 puanlık bir faiz artışı oldu.

Bu aslında, küresel koşullar yanında Türkiye’de reform taahhütleri ile ortaya konan paketlerden özellikle ters dolarizasyon alanında yarar beklemediğinin de işareti. Yani “iş başa düştü” mesajı bir bakıma.

Merkez Bankası faizleri 200 baz puan artırdı

Türkiye faiz liginde 7. sıraya yükseldi