Eğitim seviyesi arttıkça kayıt dışı düşüyor

Türkiye'de sayısı 3 milyonu aşan işsizlerin yüzde 43’ü bir sonraki yıl iş bulabilirken, yüzde 29’u işgücü piyasasını terk ediyor. Yüzde 28’i ise işsiz kalmaya devam ediyor. Bekarlarda kayıt dışı çalışmanın daha fazla olduğu belirlenirken, küçük firmalar kayıtdışı çalışmayı körüklüyor.

Kalkınma Bakanlığı uzman yardımcıları Deniz Alcan, Raif Can ve Betül Pektaş tarafından hazırlanan “Türkiye İşgücü Piyasasında Hareketlilik” analizine göre kayıt dışı- ücretli statüsündeki hareket oranlarının kayıtlı-ücretli çalışmaya göre daha yüksek çıktı. Çalışmada şu görüşlere yer verildi:

“Eğitim seviyesi arttıkça kayıtlılığa geçişin arttığı gözleniyor. Özellikle, meslek lisesi mezunlarının kayıtlı-ücretli işgücü statüsüne geçişlerde daha yüksek bir olasılığa sahip olduğu görülüyor. Büyük firmalarda (50’den fazla çalışanı olan) çalışanların kayıtlı statülere geçişteki yüksek olasılığıyla kayıtdışına çıkma olasılıklarının zayıflığı dikkat çekiyor. Sanayi sektöründe çalışanlar kayıtlı sektöre daha yüksek bir olasılıkla geçerken; inşaat sektörü çalışanları kayıtlılığa geçişte daha düşük bir olasılığa sahiptir. İşsizlikten çıkma olasılığı eğitim seviyesiyle artıyor. Kadınlarda işsizlikten işgücü piyasası dışına geçme ihtimali erkeklere göre daha yüksekken, işgücü piyasası dışından ve işsizlikten istihdama geçişlerde kadınlar erkeklere göre daha fazla sorun yaşıyor. Ayrıca kayıt dışı statülerin kriz döneminde tampon görevi gördüğüne dair işaretler sunuyor. Sosyal yardım alanların sosyal yardım almayanlara göre işgücü piyasası dışından işsiz statüsüne, kayıt dışı statülere geçiş olasılıkları ve işsizlikten kayıt dışı statülere geçiş ihtimalleri artıyor.