Dünyanın en büyük üç ekonomisi hesaplaşırken ‘yumuşak iniş’ imkansız

FINANSGUNDEM.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ

Yüksek enflasyonla mücadele eden Fed’in rekor faiz artırımları ekonomiyi tehlikeye atıyor. Hedefinin ‘yumuşak iniş’ olduğunun altını çizen Fed’in ekonomiyi resesyonA sokmadan enflasyonu dizginlemesi zor görünüyor. Bunda, dünyanın dev ekonomilerinin çatışma içinde olmasının da etkisi bulunuyor.

Ekonomist Mohamed El-Erian, üç büyük ekonominin bir hesaplaşmayla karşı karşıya kalması nedeniyle ABD ekonomisi için 'yumuşak iniş' ihtimalinin artık 'rahatsız edici derecede düşük' olduğunu söylüyor. El-Erian, son iki yılda ABD ekonomisini bir dizi yanlış adım sonucu kazançlı olmayan bir senaryonun içine soktuğu için Fed'i de eleştiriyor.

Enflasyonu geçici olarak nitelemek büyük hataydı

Fortune’dan Will Daniel’ın haberine göre, El-Erian, enflasyonu ‘geçici’ olarak niteleyip küçümseyerek ve pandemi sona erdikten sonra bile sıfıra yakın faiz oranlarını koruyarak, Fed'in enflasyonu sabitlemesine izin verdiğini söylüyor.

Finansgundem.com’un derlediği bilgilere göre, Cambridge Üniversitesi Queens College Başkanı ve Allianz Baş Ekonomi Danışmanı El-Erian, Fed Başkanı Jerome Powell'ın bundan sonra ne yaparsa yapsın yanlış bir adım atmış olacağı bir konumda olduğunun altını çiziyor. El-Erian Fed’in seçenekleriyle ilgili şunları söylüyor: “Fed, ekonomi yavaşlasa bile enflasyonla mücadele etmek için Faiz oranlarını yükseltmeye devam edebilir ve böylece tam bir resesyon olasılığını artırır. Veya bir durgunluktan kaçınma umuduyla enflasyonla mücadelesini kolaylaştırmayı seçebilir, bu da tüketicilerin öngörülebilir gelecekte daha yüksek fiyatlara takılıp kalma ihtimalini artırır.” El-Erian, her iki senaryonun da ABD halkı için hasara ve istenmeyen olumsuz sonuçlara yol açacağını savunuyor.

Fed’in kendisi bile ‘yumuşak iniş’e ihtimal vermiyor

Fed'in geçen yıl hatalar yaptıktan sonra arayı kapatmaya çalıştığını iddia eden tek kişi El-Erian değil. Bankrate Finans Analisti Greg McBride da, “Fed enflasyonu fark etmekte geç kaldı, faiz oranlarını yükseltmekte geç kaldı ve tahvil alımlarını gevşetmekte geç kaldı. O zamandan beri yakalamaca oynuyor” diyor.

El-Erian, tüm bunların ABD ekonomisinin resesyondan kaçınma olasılığının hızla düştüğü anlamına geldiğini söylüyor. Fortune'a verdiği demeçte, “Ne yazık ki ‘yumuşak iniş' olasılığı, yani büyümeye fazla zarar vermeden enflasyonu düşürme ihtimali, artık rahatsız edici derecede düştü” diyor.

Morning Consult Baş Ekonomisti John Leer de, El-Erian'ın görüşünü desteklerken, bu hafta Fed yetkililerinin önümüzdeki iki yıl için enflasyon ve işsizlik tahminlerini önemli ölçüde artırdıklarını ve aynı zamanda ekonomik büyüme tahminlerini düşürdüklerini kaydediyor. Leer, “Fed’in kendisi bile yumuşak bir iniş gerçekleştirme yeteneğine artık daha az güveniyor” diyor.

Küresel büyüme yavaşlıyor

El-Erian'ın ABD ekonomisinin yumuşak bir iniş gerçekleştirme olasılığının düşük olduğuna ilişkin argümanı, yalnızca Fed'in enflasyonla mücadele için agresif bir şekilde faiz oranlarını artırma ihtiyacına değil, aynı zamanda tüm küresel ekonominin bir yavaşlama yaşadığı fikrine dayanıyor.

El-Erian, dünyanın en büyük üç ekonomisinin de hesaplaşma içinde olduğuna ve Sri Lanka ve Arjantin gibi gelişmekte olan ülkelerin sürdürülemez enflasyon oranları yaşadığına işaret ediyor. El-Erian, “Sistemik olarak en önemli üç ekonomi arasında, Avrupa neredeyse kesin bir resesyonla karşı karşıya, Çin tarihsel ortalamaların oldukça altında büyüyor ve ABD de geç kalmış Fed yüzünden resesyona girme riskiyle karşı karşıya” diyor. El-Erian, bu durumun, bazı gelişmekte olan ülkelerde halihazırda yanan küçük yangınları da körükleyeceğini muhtemel görüyor.

El-Erian’a göre, Avrupa'nın enerji krizi son haftalarda giderek daha kötü bir hal alıyor ve bu da Deutsche Bank’ın AB’nin şimdi ciddi bir durgunluğa doğru ilerlediğini iddia etmesine yol açıyor.

Çin ile ilgili olarak da konuşan El-Erian, “Ülke bir emlak kriziyle karşı karşıyayken sıfır Kovid politikaları fabrikaların kapanmasına ve tüketici harcamalarını düşürmeye devam ediyor. Aynı zamanda yatırım bankaları Çin'deki ekonomik büyüme tahminlerini defalarca düşürüyor” şeklinde görüş bildiriyor.

Büyüme felakete davetiye çıkarmak anlamına geliyor

“Bunun da ötesinde, Çin yaz boyunca rekor bir sıcak hava dalgasıyla karşı karşıya kaldı ve hala tedarik zincirlerini felce uğratan bir kuraklıkla uğraşıyor” diyen El-Erian, büyümenin ise sadece Çin ve Avrupa'da düşmediğinin altını çiziyor. El-Erian, “Dünya Bankası ve Bank of America gibi büyük kurumlardaki ekonomistler, son aylarda küresel ekonomik büyüme tahminlerini önemli ölçüde düşürüyor” diyor.

El-Erian'a göre, merkez bankalarının eş zamanlı olarak faiz oranlarını yükseltmesiyle birleştiğinde, her büyük ekonomide büyüme, felakete davetiye çıkarmak anlamına geliyor.

El-Erian’ın yorumları, Dünya Bankası Başkan Yardımcısı Ayhan Köse'nin bu hafta başında örgütün yükselen resesyon potansiyeli hakkında yeni bir çalışma yayınlamasının ardından yaptığı açıklamalarla da örtüşüyor. Köse, dünya çapındaki merkez bankalarının aynı anda faiz oranlarını artırması nedeniyle, etkilerin ‘karşılıklı olarak bileşik’ olabileceğini savunuyor. Bu da ‘büyümede küresel boyutta bir yavaşlamanın’ neredeyse garanti olduğu ve ‘küresel bir durgunluğun’ giderek artan bir olasılık olduğu anlamına geliyor.

El-Erian’dan kritik uyarı: Stagflasyon geliyor

El- Erian: Yatırımcıları zorlu bir dönem bekliyor

Dalio: FED’in başka çaresi yok

Borsalarda en kötüsü henüz gelmedi