Çin, AB ile güçlü bağlar kurma turunda

Çin Başbakanı Wen Jiabao, Avrupa turunda hem ticari ilişkilerini güçlendirdi hem de para politikaları konusunda ne kadar ciddi oldukları yönünde mesajlar verdi ve ticari anlaşmalarla Avrupa Birliği’yle olan ilişkilerini güçlendirme yönünde adımlar attı. Uluslararası Para Fonu’nun (IMF) son raporuna göre, gayrisafi yurtiçi hasılasının büyüklüğüyle, Japonya’yı geride bırakıp, dünyanın en büyük ikinci ekonomisi sıfatını alan Çin, son zamanlarda yuanın dolar karşısında yapay bir şekilde düşük seviyede tuttukları gerekçesiyle ABD’den Avrupa’ya küresel ekonominin lider ülkelerinden eleştiri oklarına maruz kalıyor. Yuan tartışmaların görüşmelerin odağını oluştursa da Çin Başbakanı, imzaladığı ticaret anlaşmalarıyla özellikle ekonomik açıdan sıkıntılı Avrupalı ülkelerle siyasi ve ekonomik bağlarını güçlendirerek, para politikası konusunda kendisine cephe olan AB’ye yakınlaşma adımları attı. Çin Dışişleri Bakanı Yardımcısı Fu Ying, Jiabao’nun Avrupa turundaki amacının, AB ile Çin arasındaki ilişkilerin güçlendirmek olduğunu söyledi. EN ZAYIF NOKTADAN BAŞLADI 2 Ekim’de dört ülkelik Avrupa turuna başlayan Çin Başbakanın ilk adresi, Avrupa’nın en zayıf noktası olarak gösterilen Yunanistan oldu. Atina’da Yunan mevkidaşı Yorgo Papandreu ile bir araya gelen Jiabao, büyük bir borç yükü altında olan ülkedeki nakliyat şirketlerinin Çin gemilerini almasına yardım edecek 5 milyar dolarlık bir fon kuracaklarını açıkladı. Çin’in Yunanistan’ın kamu borcu krizinin üstesinden gelme çabalarını desteklediklerini söyleyen Jiabao, Pekin yönetiminin rezervlerindeki euro tahvillerini azaltmayacağını ve Yunan tahvilleri satın alacaklarını söyledi. Pekin yönetiminin bunu yapmasındaki amacın altında, dolar hakimiyetindeki rezervlerini çeşitlendirme yatıyor. Uzmanlar, Jiabao’nun Yunanistan’la ilgili açıklamalarının önemine dikkat çekerken, Başbakanın amacının Avrupa’nın ekonomileri zayıf ülkeleri arasında Çin’e olan ilgiyi artırmak olduğunu belirtti. Finansal danışmanlık şirketi High Frequency Economics’in Başekonomisti Carl Weinberg, “Wen, Yunanistan’a Avrupa Birliği ülkelerinin sunamadığı bir şeyi önerdi: Para” dedi. BASKIYA KARŞI TAVRI NET Çin Başbakanının Avrupa’daki ikinci durağı Belçika oldu. Brüksel’de düzenlenen Avrupa Birliği- Asya zirvesine katılan Jiabao, döviz kuru politikalarında tavırlarını değiştirmeyeceklerini net bir şekilde belli etti. AB yetkililerinin yuanın yükseltilmesi yönündeki baskılarını yenilediği görüşmelerin ardından, Çin Başbakan AB yetkililerinden yuan konusundaki eleştirilerinin şiddetini düşürmeleri gerektiği uyarısını yaptı. Jiabao, “Yuanda gerçekleşecek ani bir yükseliş, Çin’de büyük bir kaos yaratacaktır. Bu da küresel ekonomi için ciddi bir felaket anlamına gelir” dedi. Avrupalı yetkililerin Pekin’in kur politikasını eleştirme konusunda ABD’yi desteklemesinin, Pekin’in Kasım ayında Güney Kore’de düzenlenecek G20 zirvesinde, yuanın değerlenmesine izin verilmesi konusunda ciddi bir baskıyla karşılaşacağı anlamına geldiği konuşuluyor. Brüksel’in ardından İtalya’ya geçen Çin Başbakanı, İtalya Başbakanı Silvio Berlusconi’yle temaslarda bulundu ve toplamda 2.5 milyar dolarlık ticaret anlaşmasına imza attı. YUAN PROFİLİNİ GÜÇLENDİRMEK İSTİYOR Jiabao, Avrupa turunun son ayağı olan Türkiye’de, iki ülke arasındaki ticaretin bundan sonra yuan ile yapılacağı açıklandı. Eylül ayı sonunda, Rusya’nın iki ülke arasındaki ticaretti doğrudan yuan ve rubleyle yapılması önerisini destekleyen Çinli yetkililer, Brezilya ile de benzer bir anlaşma imzalamıştı. Uzmanlar, Pekin yönetiminin, son zamanlarda yuanın profilini güçlendirmeye çalıştığını ve para biriminin dünya ekonomisinde daha büyük bir rol üstlenmesini umut ettiğini söylüyor. Görüşmeler sonrasında Türkiye ve Çin arasında stratejik işbirliği ilişkisinin olması ve daha iyi ekonomik ve siyasi ilişkilerin kurulması gerektiği sonucu çıktı. Yüksel Göçmez / hurriyet.com.tr