Birleşme ve satın almalar yılı: 2011

Deloitte Türkiye, “2011 Yılı Birleşme ve Satın Almalar Raporu”nu yayınladı. Türkiye’de birleşme ve satın almaların 2011’deki genel görünümünü kapsamlı bir şekilde ortaya koyan rapora göre, 2011 yılı 241 adet işlemle birleşme ve satın almalar açısından tarihsel olarak en hareketli dönem oldu. Toplam işlem hacmi 15 milyar dolar seviyesinde gerçekleşirken, yabancı yatırımcılar %74’lük pay ile iki yıl aradan sonra yeniden öne çıktı.
Rapora göre küçük ve orta ölçekli işlemler piyasası yıla damgasını vurdu. İlk 10 işlem, toplam işlem hacminin %56’sını oluştururken; işlem sayısının %83’ünü oluşturan 50 milyon doların altında işlem büyüklüğüne sahip 201 işlem, toplam işlem hacminin sadece %22’sini oluşturdu. 2010’daki işlem hacminin yarısını oluşturan özelleştirmeler hareketli geçen uzun bir dönemin ardından 2011’i son derece sessiz kapadı. 2010’da gerçekleştirilen elektrik ve doğal gaz dağıtım ihalelerinin tamamlanamaması ve bu yıl için planlanan büyük ölçekli özelleştirme projelerinin takvimlerindeki sarkmalar, bu yıl özelleştirme sürecini olumsuz etkiledi.
“2012 için her şeye rağmen iyimseriz”
Deloitte Türkiye Kurumsal Finansman Ortağı Başak Vardar, raporla ilgili görüşlerini şöyle açıkladı: “Ticari ve siyasi ilişkilerinin yoğun olduğu bölgelerdeki sorunlara rağmen Türkiye 2011’de çarpıcı bir şekilde büyüdü ve yatırımcılar nezdindeki çekiciliğini pekiştirdi. Tarihsel olarak en fazla sayıda satın alma işleminin gerçekleştiği 2011 yılında, küçük ve orta ölçekli işlemler pazarı öne çıktı. Ayrıca, Türkiye geçtiğimiz yıl daha önce görülmemiş bir şekilde dünyanın hemen her bölgesinden yatırımcı çekti, 40 kadar farklı ülkeden yatırımcılar satın almalar yaptı. 2012’de ise piyasaları zorlu bir dönem bekliyor; Avrupa’daki finansal sıkıntıların ve global ekonomik konjonktürdeki yavaşlamanın Türkiye’yi etkilemesi kaçınılmaz. İç piyasada cari açık, enflasyon gibi riskler var. Ancak, canlı orta ölçekli işlemler pazarı, ikincil satışlar, özelleştirme takvimi ile yabancıların ve fonların ilgisi, birleşme ve satın almalar açısından 2012 için her şeye rağmen iyimser düşünmemize yol açıyor.”
Yabancıların ilgisi üst seviyede
Dünyanın hemen her bölgesinden yatırımcıların ilgisinin Türk şirketlerine yöneldiği 2011 yılında birleşme ve satın alma işlemlerinde yabancı yatırımcıların ağırlığı hissedildi. Büyük ölçekli özelleştirme işlemlerinde öne çıkan Türk gruplarının işlem hacmine katkısının bu yıl azalmasının da etkisiyle, krizin gölgesinde geçen son iki yılın aksine, yabancı yatırımcılar 11,1 milyar dolarlık işlem hacmiyle toplam işlem hacminin %74’ünü oluşturdu. Yabancı yatırımcılar en fazla sağlık, finansal hizmetler, üretim, gıda-içecek, e-ticaret ve enerji sektörlerine ilgi gösterdi.
Özel sermaye fonları hareketli bir yıl geçirdi
2011, özel sermaye fonu işlemleri açısından tarihsel olarak en hareketli yıl oldu. Yıl içinde gerçekleşen 241 işlemin 46’sına imza atan özel sermaye fonları özellikle sağlık, gıda-içecek ve e-ticaret sektörlerine ilgi gösterdiler. Ayrıca, finansal yatırımcıların portföylerinin belli ölçüde olgunluğa erişmesiyle, bazı özel sermaye fonlarının yatırımlarından çıkış işlemleri de görüldü. TPG’nin Mey İçki satışı ile Abraaj’ın Acıbadem Sağlık satışı özel sermaye fonlarının bugüne kadar Türkiye piyasasında gerçekleştirdiği en büyük ölçekli çıkış işlemleri oldu.
Küçük ve orta ölçekli işlemler pazarı son derece canlı
2011 yılı küçük ve orta ölçekli işlemlerin satın alma ortamına yön verdiği bir yıl oldu. 500 milyon dolar seviyesini geçen işlem sayısı bir elin parmaklarını geçmezken, geçen yıl 140 milyon dolar olan ortalama işlem değeri, 2011’de 62 milyon dolar olarak gerçekleşti. Şirket değerlemeleri kriz öncesi seviyelere dönmekle birlikte, azalan ortalama işlem büyüklüğü, küçük ve orta ölçekli işlemlerdeki hareketliliğin göstergesi oldu. İşlem sayısının %83’ünü oluşturan 50 milyon doların altında işlem büyüklüğüne sahip 201 işlem, toplam işlem hacminin sadece %22’sini oluşturdu. Geçmiş yıllarda işlem hacmi üzerinde belirleyici olan özelleştirmeler, önceki yılların aksine, 2011 yılında son derece sınırlı sayıda ve hacimde kaldı. 2010 yılında işlem hacminin %50’sini oluşturan özelleştirmelerin bu yılki işlem hacmindeki payı %7 oldu. Vallares - Genel Enerji, Diageo - Mey İçki, IHH - Acıbadem Sağlık işlemleri ile İDO özelleştirmesi, yılın öne çıkan büyük ölçekli işlemleri oldu. Bu dört işlem toplam işlem hacminin %42’sini oluşturdu.
Sağlık, e-ticaret ve eğitim sektörleri öne çıktı
Sağlık, e-ticaret ve eğitim 2011’in öne çıkan sektörleri oldu. Enerji, gıda-içecek, finansal hizmetler ve üretim ise her zamanki gibi hareketliydi.
2012 Öngörüleri
Deloitte’un raporunda önümüzdeki dönemde perakende, enerji, e-ticaret, gıda-içecek ve finans sektörlerinin en aktif sektörler olacağı ve orta ölçekli işlemler pazarındaki canlılığın süreceği öngörülüyor. Özelleştirme takviminde çok sayıda özelleştirme projesi olmakla birlikte özelleştirme ortamı belirsizliğini koruyor. Global ekonomik konjonktürdeki olumsuz havaya rağmen, yabancı yatırımcıların ve özel sermaye fonlarının Türk şirketlerine ilgisinin süreceği ve 2012 yılında da birleşme ve satın almaların devam edeceği öngörülüyor.