Bankalar KOBİ'lerin kredi musluklarını kapattı

FINANSGUNDEM.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ

İngiltere’de milyonlarca küçük işletme sahibi ciddi miktardaki gelir vergileriyle boğuşurken ev kredisi ve sigorta başvurularında geri çevriliyorlar.

The Times’ın haberine göre gelirleri daha değişken olan çalışanlar konusunda endişeleri artan bankalar küçük işletme sahiplerini mortgage anlaşmalarından uzak tutuyorlar. Bazı dev bankalar küçük işletmelerin kredi limitlerini azaltıyor, evrak işlemlerini uzatarak süreci yavaşlatıyor veya küçük işletmelerin tamamının kredi onay başvurularını reddediyor.

Bu kredi krizi birçok işletmenin gayrimenkul alanında ilerlemesini sınırlıyor. Bu durum bol miktarda özkaynağı olan küçük işletmelerin dahi gayrimenkul sahiplerinin yüksek oranlardaki kira taleplerine maruz kalmaları anlamına geliyor.

Bankalar işletme sahiplerine kredi musluğunu sıktı

İngiltere bankası Metro Bank salı günü kredi prosedürünü değiştirdi. Banka mortgage kredisi almak isteyen küçük işletmelerden ödemelerini tamamlayabileceklerine dair daha fazla kanıt istiyor. Banka üç aylık maaş bordrosu makbuzu yerine mayıs ayına kadar uzanan banka ekstrelerini talep ediyor.

Daha önce başvuranlara gelirlerinin beş katı kadar kredi veren İngiltere bankası NatWest şimdiyse bu oranı düşürerek 4,25 oranına çekti. Gayrimenkul komisyoncuları küçük işletme sahiplerinin bu şartlarda kira çıkmazından kurtulmasının çok zor olduğunu belirtiyor.

Yüzde 10 depozitoyla mortgage kredisi imkanı sunan bir diğer İngiltere bankası Nationwide geçtiğimiz hafta ilk kez mortgage kredisi alacak küçük işletmelere kredi imkanı vermeyi durdurdu. Nationwide piyasada düşük depozitoyla kredi veren çok az sayıdaki bankadan birisiydi. Küçük işletmeler yalnızca %15 depozito vermeleri halinde mortgage kredilerine ulaşabiliyorlar.

İstihdam edilenler kredi konusunda işletme sahibinden daha avantajlı

Bankalar özellikle korona virüs nedeniyle gelirlerini kaybeden veya işyerlerini adapte etmek zorunda kalan küçük işletmelerden dolayı endişeliler. Diğer bir değişle uzun süredir var olan işletmelerin her şeye yeniden başlamaları bankaların kredi verme kararlarını etkiliyor.

Morgage komisyoncusu Forensic Property Finance’in Baş Yöneticisi Jonathan Harris konuyla ilgili röportajında, “Buradaki mantığı anlayamıyorum. Neden küçük işletme sahipleri istihdam edilen çalışanlardan daha büyük riskteymiş gibi gösteriliyor. İronik bir şekilde kredi ödeyen birçok çalışan da küçük işletme sahiplerinin yönettiği işletmelerde istihdam ediliyor. Yani eğer işletme sahipleri daha büyük bir risk altındaysa diğerlerinin kaderi ne olacaktır?” ifadelerine yer verdi.

Bankalar küçük işletme sahiplerinin kredi başvurularını ya sessizce reddediyor ya da daha ayrıntılı sorular sorarak sürecin uzamasına neden oluyorlar.

Temmuz ayında Barclays ne kredi almak isteyen işletme sahiplerinin uygunluk oranını %20 düşürdü. Diğer bankalarsa işletmelerden 6 aylık banka ekstresi talep ediyor. Aldermore Bank’ın ağustos ayında 1000 potansiyel gayrimenkul sahibiyle yaptığı bir ankete göre ilk kez yapılan mortgage başvurularının reddedilmesindeki en yaygın neden başvuranların kendi işletmelerine sahip olması.

Harris konuyla ilgili görüşlerinde, “Bankalar risk yönetimindeki bu zayıf bakış açısıyla hak ettikleri şekilde hayal kırıklığına uğrayacaklar. (Küçük işletme sahipleri yerine) Potansiyel olarak daha yüksek riskli olan ve önünde sonunda bata çıka ödenmesi muhtemel olan çalışanlara kredi veriyorlar” ifadelerinde bulundu.

Mortgage piyasasındaki sorunların da ötesinde küçük işletmeler vergi ödemeleri nedeniyle de ciddi bir sıkışıklıkla karşı karşıya. Küçük işletme sahiplerinin büyük çoğunluğu yasalara uygun ödeme yapabilmek için önceki yılın bilançolarıyla birlikte yılda iki kez gelir vergisi ödemekle sorumlu.

Buna karşın eğer işletmeleri kovid nedeniyle yara aldıysa vergi ödemeleri kaydettikleri gelirlerden çok daha fazla olabilir. Ödemeler 31 Ocak 2021 tarihinde yapılacak ve her ödeme bir önceki yılın vergi bildirimlerinin yarısı miktarında. İngiltere makamları korona virüs salgını nedeniyle küçük işletme sahiplerinin ödemelerini geciktirmelerine izin verdi. Bu 31 Ocak’tan önce ödemelerin yapılması halinde işletmelere gecikme faizi veya cezai işlem uygulanmayacağı anlamına geliyor.

Ancak bu durum korona virüs krizinden büyük ölçüde etkilenmeyen 2019-2020 bilançolarına dayalı bir yıllık vergi ödemek zorunda kalacaklar için çifte bir krize neden olabilir.

Muhasebe firması Saffery Champness’ın Özel Sermaye Ekibi Ortaklarından Zena Hanks, “İnsanlar ‘Benim gelirlerim nereye kayboldu” diye düşünürken bir de bu vergi ödemeleri ortaya çıktı. Eğer 2019’da iyi bir yıl geçirip şu anda daha az kazanıyorsanız bir şeyler yapmak zorundasınız” ifadelerine yer verdi.

İngiltere vergi kanunları geçen yılın vergi ödemeleri eğer işletmeleri aşağıya çekiyorsa daha az ödeme yapılmasına izin veriyor. Bunun için işletmelerin internet üzerindeki hesaplarında iade seçeneklerini görüntüleyerek hesaptaki ödemeleri azaltma seçeneğini işaretlemesi gerekiyor. Bu sayede işletmeler kendi kendilerine yaptıkları değerlendirmeyle vergi iadesi yapabiliyor.

Sigorta ödemeleri sertleşiyor

Küçük işletme sahipleri hasta olduklarında izin alamazlar ve ihtiyaç halinde son çare olarak gelir koruması sigortalarına güvenirler. Sigorta şirketleri sağlık halihazırda işsizlik veya iş kaybı nedeniyle çalışamayanlar için bu sağlık nedenleriyle olsa dahi maaş ödemeyi garanti eden yeni poliçelerini kullanıma sundu.

Ancak işletme sahibiyseniz ve sağlık sorunlarınız varsa kendinize uygun poliçe bulmakta zorlanabilirsiniz zira sigorta şirketleri vaka sayılarındaki artış nedeniyle endişeleniyor. Sigorta şirketi L&G Nisan ayında kritik hastalık sigorta başvurularında %45’lik bir düşüş kaydetti.

Bağımsız hayat sigortası danışmanı Kevin Carr, “İnsanlar doktora gitmiyor. Teşhis yapılmasına izin vermiyorlar. Fakat bu sigorta talepleri yapılacak ve yapıldığında çok şiddetli hale gelecek. Prim fiyatları şüphesiz bir şekilde yükselmeyi sürdürüyor” ifadelerinde bulundu.

Sigortacılar, insanlardan doktorlarını görmelerini veya daha önce çevrimiçi olarak onaylanmış olabilecekleri ekstra testlere gitmelerini isteyerek, taleplere karşı baskı yapıyorlar.

Carr konuyla ilgili, “Sigorta anlaşmaları daha da sertleşiyor ve sigorta şirketlerinin daha sıkı kurallar uygulamalarını görmek büyük bir sürpriz değil” ifadelerine yer verdi.

Hükümetin küçük işletme sahiplerine sağladığı desteğin son versiyonu, kasım ve ocak ayları arasında geçerli olacak ve şahıs şirketleri bir çeyrekte, ortalama ticaret kârlarının %40'ını alacak. Korona virüs nedeniyle gelirlerini kaybeden herkes bu destekten yararlanabilecek.

FED KOBİ kredi programını daralttı

Pandemi doğrudan yabancı yatırımlarını da durdurdu

Fiyat artış furyasını Vodafone başlatacak