Avrupa bankalarının riskli yatırımları endişe yaratıyor

FINANSGUNDEM.COM - DIŞ HABERLER SERVİSİ

Avrupa bankaları yıllar önce başlarına dert açan ve yatırımcıların “kötü talih döngüsü” adını verdiği, hükümet borçları alımı yapıyor. Euro Bölgesi’ndeki bankalar, merkez bankalarının korona virüs nedeniyle yaptığı teşvikler sayesinde, bol nakde sahip. Bankalar bu yıl kendi ülkelerinin hükümet borçlarında 200 milyar euroluk alım yaptı. Bunun sonucunda bankaların genelinde hükümet borçlarının oranı, Avrupa Merkez Bankası’na göre, 1,2 trilyon dolara yükselerek, %19 seviyesine yerleşti.

Bu durum, varlıkları yükselten devasa hükümet ve merkez bankası desteklerinin ardından gerçekleşti. Avrupa Merkez Bankası, Euro Bölgesi’nin hükümet tahvillerinde büyük miktarlarda alım yaparak, fiyatlarda istikrarı sağlıyor ve bankalar için yatırımı güvenli hale getiriyordu. Ancak bu desteğin ardında giderek daha da savunmasız hale gelen hükümet ekonomilerinin olduğu korkusu, ülkeler korona virüs pandemisinin etkileriyle savaşmak için daha fazla borç aldıkça artıyor.

Wall Street Journal’ın haberine göre, bankaların hükümet tahvilleri alımı, on yıl önce, Avrupa’nın yaşadığı son finansal krizi hatırlatıyor. 2012 yılında, daha zayıf Euro Bölgesi ülkelerinin, borçlarını ödemekte zorluk çekmesiyle finans sektörü krizine dönüştü.

Bankalar değeri düşen hükümet borçlarının yüksek miktarını bulunduruyordu ve bunun sonucunda bankaların borçlanma maliyetlerini yükselten bir kredi notu düşürme dalgası görüldü. Ardından yaşanan kredi çöküşüyse ekonomik büyümeyi yavaşlattı. Böylelikle hükümetlerin ekonomileri darbe aldı ve bankalar ve devletler arasında tekrarlanan bir kötü talih döngüsü başladı.

Axiom Alternative Investments’ın Araştırma Müdürü Jérôme Legras, “Avrupa’da her zaman Avrupa Merkez Bankası’nın müdahalesine güvenemezsiniz” dedi. İtalya ve İspanya bankaları şimdi kendi ülkelerinin borçlarının yaklaşık beşte birini elinde bulunduruyor. Şimdilik piyasalar riskler konusunda iyimser. Bankalar ve hükümetler için borçlanma maliyetleri tüm zamanların en düşük seviyelerinde. İtalya’nın 10 yıllık tahvillerinde ödemek zorunda olduğu ek faiz ise, benzer Alman borcuna kıyasla, 2018 yılından bu yana en düşük seviyede. Portekiz’in 10 yıllık getirileri, geçtiğimiz günlerde ilk kez negatife döndü.

İtalya Hazine Bakanlığı’nın Eski Başekonomisti Lorenzo Codogno, “risk iki ila üç yıllık süreçte sıfıra yakın. Ancak bunun ardından durum radikal bir şekilde değişecek” dedi. Codogno bu değişimin yatırımcıların bazı ülkelerin borcunun sürdürülebilirliğini değerlendirmeye başlamasıyla geleceğini düşünüyor. Bankaların alımları, hükümetlerin korona virüs pandemisinin etkileriyle savaşmak için her zamankinden fazla borç ihraç etmesiyle gerçekleşiyor. İtalya’nın kamu borcunun bu yıl gayrisafi yurtiçi hasılasının %160’ına yaklaşması ve Avrupa Komisyonu’na göre en az 2022 yılına kadar bu seviyelerde kalması bekleniyor.

Avrupa Merkez Bankası da, bankaları kredi vermeye teşvik etmek için ucuz kredi sağlıyor. Bankaların bu yolla para kazanmasının kolay bir yöntemi ise, borçlanma maliyetinden daha yüksek getiri sağlayan hükümet tahvillerini almak. İspanya’nın sahip olduğu varlıklara göre ikinci en büyük bankası Banco Bilbao Vizcaya Argentaria, İspanya hükümetinin tahvillerindeki ağırlığını, yılın ilk altı ayında %35 oranında arttırarak 34 milyar euro seviyesine yükseltti. Banka sözcüsünden yapılan açıklamada, “bu artışın amacı, Avrupa Merkez Bankası’nın kredi programından en yüksek faydayı görebilmek için, likidite fazlasının maliyetini geliştirmek” dendi.

İtalya’da Intesa Sanpaolo SpA da İtalya’nın hükümet borçlarında büyük oranda alım yaptı ve bu yıl hükümet borçlarındaki ağırlığını %18 arttırarak 40 milyar euroya ulaştı. 

Kredi derecelendirme kuruluşu Scope Ratings’in Bankalar Ekibi Başkanı Marco Troiano, Intesa ve UniCredit gibi İtalya’nın en büyük bankalarının varlıklarının neredeyse %80’ini, İtalya’nın hükümet borçlarının oluşturduğunu söyledi. Birçok küçük bankada ise bu oran %200’ün üzerine çıktı.

Bankalar siyasi risklere karşı çok az sermaye ayırdı çünkü düzenleyiciler bu varlıkların güvenli olduğunu düşünüyor. Geçtiğimiz yıl Almanya’nın Maliye Bakanı bankaların risksiz varlık ağırlığına sınır getirme fikrini ortaya attı ve bankaların daha istikrarlı olmasını amaçladı. Legras, kısa vadede endişeli değil zira bu ayın ilk günlerinde Avrupa Merkez Bankası acil durum tahvil alım programının süresini 2022 yılının Mart ayına kadar uzattı.

2020’de bankalara verilen en büyük 10 para cezası

Bankalarda mevduat ve krediler geriledi

Bundesbank Başkanı'ndan "düşük faiz" uyarısı