AB'nin Brexit sonrası bütçe taslağı açıklandı

Avrupa Birliği’nin (AB) 2021-2027 dönemi bütçesine yönelik Çok Yıllı Mali Çerçeve'de gelirler 1 trilyon 135 milyar euro, harcamalar ise 1 trilyon 105 milyar euro olarak belirlendi.

Avrupa Komisyonu, Birleşik Krallık’ın üyelikten ayrılması sonrasındaki AB bütçesi taslağını yayımladı.

Taslağa göre, AB’nin 2021-2027 dönemi bütçesine yönelik Çok Yıllı Mali Çerçeve'de gelirler 1 trilyon 135 milyar euro, harcamalar ise 1 trilyon 105 milyar euro olarak planlandı. Gelirler, enflasyonun hesaba katılması halinde 1 trilyon 279 milyar euroya ulaşacak.

Öncelikli programları finanse etmek için araştırma, inovasyon, genç insanlar, dijital ekonomi, sınır yönetimi, güvenlik, savunma ve eğitim gibi alanlara yönelik mevcut fon düzeyleri artırılırken, Ortak Tarım Politikası (CAP) ve Uyum Politikası için sağlanan fonlar yaklaşık yüzde 5 azaltılacak.

Önerilen bütçede önemli bir yenilik de AB fonları ve hukukun üstünlüğü arasındaki bağın güçlendirilmesi oldu. Hukukun üstünlüğüne saygı göstermek AB finansmanı için vazgeçilmez bir ön şart olarak öne çıkarken, AB Komisyonu, üye ülkelerde hukukun üstünlüğüne ilişkin eksikliklere yönelik yeni bir mekanizma önerdi. Mekanizmayla, AB Komisyonu tarafından önerilecek ve konsey tarafından nitelikli oy çokluğuyla AB fonlarına erişimde hukukun üstünlüğünde yaşanan eksikliklerden dolayı üye ülkenin bu fonlara erişimi azaltılabilecek ve kesilebilecek.

Bu arada, genel bütçesi 25 milyar euro olan yeni bir Reform Destek Programı, özellikle "Avrupa Dönemi" bağlamında öncelikli reformların takibi için tüm üye devletlere mali ve teknik destek sunacak.

Büyük ekonomik şoklar durumunda yatırım seviyelerini korumaya yardımcı olmayı amaçlayan Avrupa Yatırım İstikrarı Fonksiyonu ise 30 milyar euroya kadar üye ülkelere dönüşümlü krediler sağlayacak.

Çok Yıllı Mali Çerçeve

Uzun vadeli AB bütçesine ilişkin karar, Avrupa Parlamentosu'nun (AP) onayı ve üye ülkelerin AB Konseyi'ndeki oy birliği ile belirlenecek.

AB bütçesinde yer alan harcama kalemlerine ilişkin ödeneklerin yıllık tavanını önceden belirleyen Çok Yıllı Mali Çerçeve, bütçe disiplini ve kaynakların AB'nin politika öncelikleri doğrultusunda ve etkin şekilde dağılımını sağlamayı amaçlıyor. Yaklaşık 1 trilyon euroluk AB'nin mevcut mali çerçevesi 2014-2020 dönemini kapsıyor.

AB bütçesinde gelir kalemleri, büyük ölçüde üye ülkeler tarafından sağlanan kaynaklardan meydana geliyor. Bütçenin harcamalar kısmı tarım, ekonomik ve yapısal fonlar, araştırma, eğitim, dış ilişkiler, genişleme ve idari giderlerden oluşuyor. AB bütçesinin denetimini ise merkezi Lüksemburg'da bulunan Avrupa Sayıştay’ı yapıyor.

Öte yandan, AB'nin 2018 genel bütçesinde gelirler 160,1 milyar euro, harcamalar ise 144,7 milyar euro olarak belirlenmişti.