ABD'de ses getiren yeni hareket: Kuşlar Gerçek Değil

The New York Times'ın (NYT) haberine göre, ABD'de yeni bir pandemi var. Z kuşağının 'Birds Aren’t Real' (Kuşlar Gerçek Değil) sloganını kullandığı komplo teorisi, bir dizi büyük kentin dev ilan panolarında boy gösterdi, bu isimle Instagram ve TikTok'ta açılan hesaplar yüz binlerce takipçi kazandı, bununla ilgili videolar YouTube'da viral oldu.

Yüz binlerce genç harekete katılıp 'Kuşlar gerçek değil' yazılı tişörtler giyerek mitingler düzenledi. Hatta geçen ay 'Kuşlar gerçek değil' taraftarları Twitter'ın San Francisco'daki merkezi önünde protesto gösterisi yapıp sosyal medya devinden kuşlu logosunu değiştirmesini istedi.

Hareket, tüm bunları, kuşların gerçekten var olmadığı, ABD hükümeti tarafından yurttaşları gözetlemek için konuşlandırılan drone replikalar olduğu iddiasıyla yapıyor. ABD'de komplo teorisi denilince ilk akla gelen, önceki Başkan Donald Trump'ı destekleyen ve dünyanın çocuk ticareti yapan elit Demokrat Partililerin gizli örgütü tarafından yönetildiğine inanan QAnon. 'Kuşlar gerçek değil' hareketinin kurucusu ve taraftarlarının onlardan farkı ise aslında kuşların gerçek ve teorilerinin uydurma olduğunu bilmeleri.

Yani 'Kuşlar gerçek değil' belli bir amaç güden parodi bir toplumsal hareket. Çevrimiçi komplo teorilerinin egemen olduğu hakikat sonrası (post-truth) dünyasında, gençlerin yanlış bilgiye nanik yapma, kavga etme ve dalga geçme çabası etrafında birleşmesi. Z kuşağının gizemli bilgilerin yeraltı ağına giden tavşan deliğini absürtlükle bozma girişimi.

NYT'ye konuşan hareketin Pittsburgh'daki organizatörlerinden Claire Chronis (22), "Bu, gerçekten başka mücadele yöntemlerine sahip olmadığınız sorunlarla savaşmanın bir yolu. Örgütü tanımlamanın en sevdiğim yolu, deliliğe karşı delilikle savaşmak" dedi.

Hareketi 2017'de başlatan Memphis kentinden üniversite terk Peter McIndoe (23), komplolarla terbiye edilmiş. Hayatının ilk 18 yılında önce Cincinnati'nin dışında, ardından Arkansas'ın kırsalında 7 kardeşiyle son derece muhafazakar ve dindar bir toplulukta büyümüş. Evde aldığı eğitimde kendisine 'evrimin Demokratların büyük bir beyin yıkama planı ve eski Başkan Barack Obama'nın Deccal olduğu' öğretilmiş.

Yıllarca komplo teorilerine inandıktan ve dogmasına itiraz edenlere öfke kusulmasını organize ettikten sonra sosyal medya sayesinde ana akım ve pop kültürüyle tanıştığını belirten McIndoe, artık kuşların aslında insansız hava aracı olduğu parodisini oynuyor.

NYT'ye "Son birkaç yıldır yanlış bilgilendirme dünyasıyla uğraşırken, yürüdüğümüz çizginin gerçekten bilincindeyiz. Fikir son derece abes olmalı, ancak söylediğimiz hiçbir şeyin çok gerçekçi olmamasını da sağlamalıyız" diye formülünü açıklayan McIndoe, şunları söyledi:

"'Kuşlar gerçek değil' dışarıdaki komploların sığ bir hicvi değil. Derinlerden geliyor. Bizim kuşağımızdaki pek çok insan tüm bunlardaki deliliği hissediyor ve 'Kuşlar gerçek değil' insanların bunu işlemesinin bir yolu oldu."

Çoğu Kuş Tugayı (Bird Brigade) adlı bir aktivizm ağının parçası olan hareket üyeleri, yanlış bilgilendirmeyle dolu bir dünyada büyüdü. Bazılarının komplo teorilerine kurban giden akrabaları var. Dolayısıyla Z kuşağı için hareket, bu deneyimlerle toplu olarak boğuşmanın bir yolu haline geldi. McIndoe, komplo teorisyenlerini taklit ederek topluluk ve akrabalık hissi buldukları görüşünde.

Mart 2018'de silahlı şiddete karşı düzenlenen Hayatımız İçin Yürüyüş isimli öğrenci protestosunun düzenlenmesine de yardım eden Parkland, Florida'dan aktivist Cameron Kasky (21), bu harekete katılmasını "Parodi bir an durup gülmenizi sağlıyor. Yaşlanmak için benzersiz şekilde kasvetli bir zamanda birlikte gülecek bir şeye sahip olmaktan zarar gelmez" diye izah etti.

“İnternet tarafından büyütüldüm, çünkü gerçek dünya eğitimimi belgeseller ve YouTube aracılığıyla orada buldum. Tüm dünya anlayışımı internet şekillendirdi" diyen McIndoe, 2016'da evden ayrılıp Arkansas Üniversitesi'ne gittiğinde çoklu gerçekliği aşmak zorunda kalan tek genç olmadığını fark ettiğini söyledi.

2017'de arkadaşlarını ziyaret için Memphis'e gittiğinde başkanlık yeminini yeni etmiş Donald Trump'a karşı bir kadın yürüyüşü vardı ve Trump yanlısı karşı protestocular da oradaydı. Manzarayı gördüğünde duvardan bir poster koparıp ters çevirdiğini ve rastgele üç kelime (Kuşlar gerçek değil) yazdığını aktaran McIndoe, "Spontane bir şakaydı ama herkesin hissettiği saçmalığın bir yansımasıydı" dedi.

Daha sonra 'Kuşlar gerçek değil' komplo teorisinin doğaçlamasını yaparak dolaşmaya başlayan genç adam, etrafta kuşların yerini gözetleme uçaklarının aldığı ve örtbasın 1970'lerde başladığına inanan daha büyük bir hareketin parçası olduğunu anlattı.

Kendisinden habersiz, filme alındı. Facebook'ta yayımlanan video, özellikle Güney'deki gençler arasında viral oldu. Memphis'te 'Kuşlar gerçek değil' duvar yazıları ortaya çıktı. Cümlenin okullarda tahtalara ve duvarlara yazıldığı fotoğraflar paylaşıldı ve çıkartmaları yapıldı.

O zaman bu işe eğilmeye karar veren McIndoe, “Karakteri somutlaştırmaya ve bu karakterin ait olduğu dünyayı inşa etmeye başladım” dedi. Arkadaşı Connor Gaydos ile birlikte hareketin yanlış bir tarihini yazdı, ayrıntılı teoriler uydurdu ve çılgın iddialarını desteklemek için sahte belgeler ve kanıtlar üretti. McIndoe, "Temelde bir yanlış bilgi deneyi haline geldi. Yerel medya tarafından gerçek olarak bildirilen ve halk tarafından sorgulanan tamamen kurgusal bir dünya inşa edebildik" dedi.

2018'de üniversiteyi bırakıp Memphis'e taşınan McIndoe'nun yarattığı 'Kuşlar gerçek değil' ilanı, Reddit'te popülerliğin zirvesine çıktı. Eski bir CIA ajanını canlandırması için bir aktör tuttu. Ajanın drone kuşla takip çalışmalarını itiraf ettiği video, TikTok'ta 20 milyondan fazla izlendi. Tuttuğu oyuncuların canlandırdığı kuş hakikatçilerinin videoları, Instagram'ın her yerine yayıldı.

Aynı yıl 'Kuşlar gerçek değil' ürünleri de satmaya başladılar. Ayda birkaç bin dolar kazanmaları, McIndoe ile Gaydos'un yaşam giderlerini karşılamalarına yardımcı oluyor. McIndoe, "Ürün grubumuzdan elde edilen para, benim ve Connor'ın bu işi tam zamanlı olarak yapabilmemizi sağlıyor. Yanısıra reklam panoları kiralamaya, Kuş Tugayı üyelerini mitinglere uçurmaya harcanıyor" diyerek ekledi:

"Gelirlerin hiçbiri zararlı bir şeye gitmiyor.”

UNICEF direktörlüğüne yine ABD'li diplomat atandı

Boris Johnson'ın popülaritesi en düşük seviyede

Almanya'da Koalisyon Hükümeti göreve hızlı başladı