ABD ekonomisinin ihtiyacı olan teşvik hane halkı tasarrufları

FINANSGUNDEM.COM - DIŞ HABERLER SERVİSİ

ABD borsası kasım ayında en iyi aylık performanslarından birini geçirdi ve S&P 500 Endeksi neredeyse %11 oranında yükseldi. Kovid-19 salgınının yeniden artmasıyla birlikte pek çok kişi yeniden hisse senetlerinin gerçekle bağlantısının kesilip kesilmediğini sorguluyor. Bloomberg yazarı Tim Duy’a göreyse tartışmayı yürütenlerin asıl unuttuğu konu 2021’de patlayıcı bir ekonomiye neden olacak potansiyel taşıyan hane halklarının tasarruflarında birikmiş yaklaşık 1,4 trilyon dolarlık tasarruflar.

Duy’a göre ABD Merkez Bankası (FED) dahi bu miktarda bir paranın ekonomiyi ileri götürmek konusunda ne kadar yararlı olabileceğini fark etmeye başladı. Kasım ayındaki Federal Açık Pazar Komitesi toplantısında FED yetkilileri yeni bir finansal destek paketini gelmesini artık göz önünde bulundurmadıklarını belirttiler. İhtiyaç duyulan desteğin hane halkı tasarruflarından geleceği öngörülüyor.

FED toplantısı tutanaklarında, “Her ne kadar ek finansal desteklerin eksikliği hane halkı için bir dizi önemli sıkıntılara neden olması beklense de FED yetkilileri diğer hane halkları tarafından elde edilecek tasarrufların yıl sonuna kadar toplam harcamaları devam ettirmek için fazlasıyla yeterli olacağını değerlendiriyor” ifadelerine yer verdi.

Bloomberg yazarı bir süredir aşırı tasarruflara odaklandığını ancak tahminlerine göre tasarrufların ekonomiyi desteklemek için birincil ölçüt olarak finansal desteklerin yerini alacağı hesaplamasının yanlış olduğunu belirtiyor. Zira Duy, temmuz ayındaki ilk mali zorlukların ortaya çıktığı sırada ekonomiyi tasarrufların değil maaşların ve aylık ödemelerin yavaşlattığına dikkat çekiyor.

ABD’de finansal desteğin azalmasının hane halkı harcamalarını çökerteceği fikri piyasada iş olmadığı için federal desteklerden kaybedilen gelirin telafi edilemeyeceği varsayımına dayanıyor. Duy yazısında bu varsayımın yanlış olduğunu savundu. Bloomberg yazarı hükümet verilerine dayanarak iş olanakları verilerinin pik seviyesinden aşağı inse de bir önceki resesyonda olduğu kadar düşmediğini ve 2017 seviyelerinin üzerinde olduğunu belirtti.

Maaşların ve aylık ödemelerin yükselmesi hane halkının birikmiş tasarruflarına dokunmadan harcamalarını destekleyebileceği anlamına geliyor. Bu tüm hane halkları için geçerli olmasa da Duy mikro hikayelerle makro ekonomi arasında farklılık olduğuna dikkat çekiyor.

Ekonomi uzmanı temmuz ayından bu yana toplam tasarruf oranlarında azalma olsa da tasarruf miktarının sürekli yükseldiğine ve 2019 seviyelerinin yukarısında olduğuna dikkat çekiyor.

Kovid-19 aşılarının başlamasıyla birlikte ekonomi tasarruflardan yararlanmaya gerek kalmadan hızlı bir şekilde toparlanabilir. Tıpkı ürün harcamaları oranının salgın öncesi trendin üzerinde olması gibi ekonominin kısıtlanmasına başlıca neden olan hizmet sektörünü etkileyen birinci faktör de pandemi. Aşının genel kullanıma girmesi hizmet sektörünün oldukça hızlı bir şekilde devreye girmesine ve üretim açığını kapatmasına ekonominin bulunduğu nokta ile pandeminin olmadığı şartlar arasındaki mesafeyi kapatmasına yardımcı olacaktır. Üretim açığına ilişkin kabaca tahminler, ABD ekonomisinin üçüncü çeyrekte üretilenden %5 daha fazla mal ve hizmet üretmesi gerektiğini gösteriyor.

Duy, ekonominin büyük ölçüde normale dönmesiyle birlikte tasarrufların da yüzde sıfırın altına doğru baskılanarak devreye girebileceğini öngörüyor. Borsa uzmanlarının ve piyasa katılımcılarının henüz tasarruflara yeterince değer vermemesinin sebebi rakamların çok yüksek olması ve tarihsel perspektifte bu kaynağın anlaşılmasının güç olması. Ayrıca tasarrufların halihazırda aşağı çekildiğine ilişkin yanlış bir izlenim de görünüyor. Ancak bütünsel seviyeden bakıldığında bu doğru değil.

Ekonomi uzmanı söz konusu tasarrufların ekonominin normalleşmesiyle birlikte katkı sağlayacak muazzam bir teşvik paketi büyüklüğünde olduğunun altını çiziyor. Hane halklarının bu tasarrufları harcaması için gerekli olan güvense ekonomik toparlanmayla birlikte şimdiden yola çıkmış gibi görünüyor.

FED’in şirketleri kurtarma programı işe yaramadı

Fed Başkanı Powell'dan ekonomik toparlanma açıklaması

Avrupa bankalarında tahvil rallisi