ABD dijital dolar projesini neden erteliyor?

FINANSGUNDEM.COM - DIŞ HABERLER SERVİSİ

ABD Merkez Bankası (FED) 20 Ocak 2022’de merkez bankası dijital parası (CBDC) için ilk konsept raporunu yayınladı. CBDC projesi doların geleceğine yönelik kilit bir inovasyon niteliğinde. Raporda CBDC FED’in “kamunun geneli tarafından erişilebilir olacak bir dijital yükümlülüğü” olarak nitelendirildi. Bu nedenle de “kağıt paranın dijital bir formattaki hali” olacağı söylendi. ABD’nin piyasaya süreceği bir CBDC’nin sağlayacağı faydalar arasında hane halklarının ve şirketlerin doğrudan ve kolay erişilebilir bir merkez bankası dijital parasına ulaşması da bulunuyor.

Bunun için uygun seviyelerde likidite ve güvenlik mekanizmaları gerekiyor. Forbes’un haberine göre dijital dolar finansal ürünler ve hizmetlerin inovasyonuna imkan tanıyacak bir platformu da beraberinde getirecek. Bunun sonucunda daha hızlı ve daha ucuz ödemeler hem ABD içerisinde hem de uluslararası işlemlerde elde edilmiş olacak. Bununla birlikte finansal kapsayıcılık da sağlanmış olacak. Diğer yandan dijital doların riskleri ve finansal piyasa yapısı üzerindeki etkisine yönelik oluşturduğu soru işaretleri de var.

Maliyet ve kredi erişilebilirliği, finansal güvenlik ve istikrar ile para politikalarının etkinliği de değerlendirilen konu başlıkları arasında. Dijital doların uygulanmaya başlaması için faydaların risklerden daha fazla olması gerekli. FED’in CBDC tasarımına yönelik öncelikleri arasında gizlilik korumaları, erişilebilirlik ve kullanıcı kimliği doğrulamaları bulunuyor. CBDC’ler giderek yaklaşıyor ancak ne zaman kullanımda olacağı henüz bilinmiyor.

8 Aralık 2021 tarihinde, ABD Finansal Hizmetler Komitesi dijital varlıklar üzerine bir toplantı gerçekleştirdi. Bu toplantı büyük oranda kongre temsilcilerinin, dijital varlık ekosisteminden şirket yöneticilerine sorular sorduğu bir organizasyon oldu. 

Dile getirilen endişelerden bir tanesi, doların küresel liderliğinin nasıl sürdürülebileceği yönünde oldu. Özellikle de CBDC’lerin hızla ilerlemesi ve kripto paralardaki gelişmeler ışında doların geleceğiyle ilgili endişeler dile getirildi.

Facebook’un (Meta) Libra isimli bir stablecoin’i piyasaya süreceğini açıklamasının ardından gündeme oturan stablecoin’lere yönelik düzenleyici tartışmalar odaklanılan alanlar olmaya devam ediyor. Aynı tartışmaların ABD’nin CBDC’si için de geçerli olup olmayacağı tartışılıyor. ABD bu yeni teknolojideki girişimlerinde oldukça yavaş hareket ediyor. FED’in konsept raporunun yayınlanması 2021’in yaz aylarından beri bekleniyordu. Aynı zamanda CBDC’nin maliyetleri ve faydaları eylül ayında FED Başkanı Jerome Powell tarafından açıklanmıştı.

Birkaç ay boyunca ABD’nin düzenleyicileri dijital doların görünümü hakkında dahi aydınlatıcı bir açıklama yapmadı. Bu da CBDC konusunda, fikir birliğine ulaşılamadığına yönelik endişelerin yükselmesine neden oldu. Örneğin 12 Ocak tarihinde Kongre Üyesi Tom Emmer, CBDC’lerin doğrudan bireyler tarafından erişilebilir olmasını engelleyecek bir yasa tasarısı sundu. Ancak bu dönemde, FED henüz CBDC konsept raporunu dahi yayınlamamıştı.

finansgundem.com'un derlediği bilgilere göre 1990’larda internetin ilk dalgaları ortaya çıkmaya başladığında Washington’ın tavrı ılımlı olmuş olsa da, dijital varlıkların yükselişi karşısında daha katı bir tutum izlendi.

ABD Başkanı Joe Biden tarafından kurulan çalışma grubu, 2021’in kasım ayında stablecoin’lere yönelik bir rapor yayınladı ve kısa vadede uygulanma ihtimali düşük olan öneriler sundu. Raporda aynı zamanda var olan düzenleme yapısının korunması gerekliliğine işaret edildi. Rapor dijital doların piyasaya sürülmesi, sistemik riskleri ve potansiyel eksikleriyle ilgili gereklilikleri doğru bir şekilde aktarmış olsa da, finansal sistemin modernleşmesinin yaratacağı fırsatları tam anlamıyla tanımlamadı.

Grubun raporu düzenleyicilerin yaklaşımının daha uyumlu olması konusunda bir adım niteliği taşırken, ABD Para Birimi Denetleme Ofisi (OCC) ve Federal Mevduat Sigorta Kuruluşu (FDIC) ile işbirliği önerisinde bulundu. Tutarlı bir ulusal politika ya da tek bir denetim mekanizması olmadığı takdirde, dijital varlık aktivitelerinde birçok ABD kurumu kendi mekanizmalarını uygulayacak.

Bu kurumların dijital varlıklara yaklaşımı da farklılık gösteriyor. Düzenlemelerdeki bu bağımsız yapıların değişme ihtimali düşük olsa da, işbirliği içinde çalışılması fayda sağlayabilir. 

ABD sermaye piyasalarının gücü geçmişten bu yana güçlü düzenleme yapısından kaynaklanıyor. Bu şekilde güvenlik, kimlik doğrulama ve rekabetçilik gibi standartlar koruma altına alındığı için dolar bugün dünyanın rezerv para birimi olarak kabul görüyor.

Dijital varlıklar konusunda bazı ABD düzenleyicileri, bu alandaki büyümeyi desteklemek ve alanı anlamak konusunda önemli ölçüde zaman ve kaynak da harcadı. Örneğin Boston FED, MIT ile işbirliği kurarak dijital dolar için teknik standartları belirleme çalışmaları yürütüyor. Project Hamilton, bazı CBDC özelliklerine yönelik test operasyonları için bir platform geliştirdi.

New York FED de Uluslararası Ödemeler Bankası (BIS) ile işbirliği içerisinde New York Innovation Center’ı kurdu, burada CBDC alanında tasarım ve denemeler için hem kamu hem de özel sektör uzmanları bir arada çalışıyor. Dijital dolar projesi, Accenture ve diğer kilit isimlerle işbirliği kurularak Web3 teknolojisiyle test ediliyor. Bu tür girişimler FED’in konsept raporunda aktarılan analizlerden yola çıkarak, dijital doların hayata geçirilmesi için adımları ilerletebilir.

Meta'ya İngiltere'de 2 milyon dolarlık para cezası

Genç kuşaklar neden kripto paralara ilgi gösteriyor?

Eurocoin 15 ayın en düşük seviyesinde