Yabancı yatırımcı Türkiye için ne düşünüyor?

6 / 6

---

NEYİN BEYAN EDİLDİĞİ DEĞİL NEYİN BEYAN EDİLMESİ GEREKTİĞİNİN BİLİNMESİ DAHA ÖNEMLİ

-Şirket alım satım süreçlerinde vergisel durum tespit çalışması hangi amaçla yapılmaktadır? 

Güneş Söğütlüoğlu: Temel olarak iki amaca hizmet ettiğini söyleyebiliriz. Bunlardan birincisi ve en önemlisi, şirketin geçmiş vergi yükümlülüklerinin analiz edilip, satın alma sonrasında karşılaşılabilecek vergisel risklerin tespit edilmesidir. Türkiye’de vergilendirme beyan usulüne dayanılarak yapıldığından neyin beyan edildiğinden ziyade neyin beyan edilmesi gerektiğinin ya da daha farklı bir beyan gerektiği iddiasının bilinmesi/tahmin edilmesi önemlidir. Beyan edilen ve edilmesi iddia olunabilecek rakamlar arasındaki fark ise karşımıza bir risk unsuru olarak çıkmaktadır. Bu durum özellikle küçük ve orta ölçekli aile firmalarında daha büyük dikkat gerektirmektedir. Riskin ise temelde iki boyutu olup bunlardan birincisi riskin tutarı ikincisi ise olasılığıdır. Riskin tutarı ile olasılığının bilimsel bir ortalaması bulunmadığından alınacak tedbirlerde her bir işlemde dikkatlice değerlendirilmelidir.

İkinci amaç ise gelecek modellemeleri sırasında vergi karşılıklarının hesaplanmasına temel teşkil etmesidir. Geçmişi anlamak ve vergi uygulamalarının analizini yapmak bunların sürdürülebilirliğini takdir etmek modellemenin sağlığı açısından son derece önemlidir. Zira vergi hem gelir tablosunda net kara bire bir etki eden önemli bir kalem olarak hem de nakit yönetimi açısından kritik değer taşır. Doğru tahmin ve tespiti rekabetçi satın alım süreçlerini doğrudan etkiler.

-Şirket alım-satım süreçlerinde alıcı konumdaki taraf, vergisel durum tespit çalışması sonucunda potansiyel vergi riskleri bulgusu ile karşılaşırsa ne yapmalı?

Güneş Söğütlüoğlu: Alıcı taraf bu durumda süreci yönetmek durumundadır. Materyal olabilecek vergi riskleri çeşitli araçlar vasıtasıyla yönetilmektedir. Bunlar; işlemden vazgeçmek (deal breaker), fiyata etki etmek (price adjustment), kapanış (closing) öncesi ön şartların (conditions precedent) yerine getirilmesi, anlaşmada satıcıdan garanti ve taahhütler (reps & warranties) almak, paranın bir kısmının emanet hesabında (escrow account) tutulması vb. sayılabilir. Bu tedbirler kimi zaman tek başına fakat çoğu zamanda bir arada alınabilir.

-Vergisel durum tespit çalışması yaptırmanın şirketler açısından önemi nedir?

Güneş Söğütlüoğlu: Küçük ve orta ölçekli işlemlerin yoğun olduğu Türkiye pazarında durum tespit çalışmaları süreçlerinde satışa konu şirketlerin geçmiş vergi yükümlülükleri üzerinde daha hassasiyetle durulması gereken bir başlık oluşturmaktadır. Hisse satışı nedeniyle değişen ortaklık yapısı alım satıma konu olan hedef şirketin (target) vergisel sorumluluklarını etkilemeyecek, dolayısıyla devletin vergi idaresi kanalıyla takip edilen bu yükümlülükler en önce mükellefin kendisi olan hedef şirketten aranacaktır. Sonuç olarak; vergi durum tespit çalışmalarının gerekli hassasiyet ve özen gösterilerek yapılması (İngilizce’de “Due Diligence” kelimesinin anlamıdır) satın alma sonrasında beklenmedik sürprizlerle karşılaşılmasını önleyecek, basiretli bir iş adamı ve yöneticinin alacağı kararı profesyonel bir yöntemle destekleyecektir.