Enflasyon rakamları sürpriz mi

Akşam yazarı Deniz Gökçe, eylül ayı enflasyon rakamlarını değerlendirdi. İşte Gökçe'nin o yazısı:

Ağustos ayında yeniden çift haneye çıkan enflasyon eylülde de yükselmeye devam etti ve yüzde 11.2’ye ulaştı. Geçen yılın eylülde tüketici fiyatları yüzde 0.2 artmıştı. Yeni sezon fiyatlamalarının yapıldığı eylül için bu düşük bir orandı. Bu yıl eylül fiyat artışları ortalama yüzde 0,7 oranında olunca yıllık enflasyon da beklentiler gibi yüzde 11,2’ye yükseldi.

Önümüzdeki dönemde, sezon fiyatlama alışkanlıklarının devam edeceği ve enflasyondaki yükselişinin de devam etmesi beklenmeli. Geçen yılın ekim ayında fiyatlar ortalama yüzde 1,4 artmıştı. Son on yılın ortalaması alındığında ekim aylarında tüketici fiyatları yüzde 2 oranında artmış. Yüzde 2 civarındaki aylık enflasyon oranı enflasyonu yüzde 12’nin üzerine çıkaracak.

Eylül ayı enflasyon endeksinde enflasyondaki yükselişe en fazla katkıyı giyim ve ayakkabı grubunun yapıyor. Okul sezonuna endeksli bu harcama grubunda fiyatlar eylülde yüzde 0,8 artmış ve yıllık enflasyon oranı yüzde 10,4’e zıplamış. Bu grubun yıllık tüketici fiyatları enflasyonuna katkısı da 0,4 puandan 0,8 puana yükselmiş. Enflasyonda görülen 0,5 puanlık artışın 0,4 puanı giyim ve ayakkabı grubundan gelmiş.

Önümüzdeki dönem açısından kilit enflasyon göstergeleri durumundaki çekirdek TÜFE endeksleri ve üretici fiyatlarında yükseliş eylül ayında da devam etti. ÜFE’de yıllık enflasyon bu yılın başından beri çift basamaklı ve eylül ayında yüzde 16,3 oldu. Mevsimsel ürünlerin ve enerji, altın, tütün ve alkollü içkiler gibi sık dalgalanan veya vergilerin aşırı etkilediği malların hariç tutulduğu çekirdek enflasyon göstergelerinde de, yıllık artış oranı yüzde 11’e ulaştı.

Aşağıdaki grafikte çekirdek enflasyon göstergelerindeki seyir özetleniyor.

İşlenmemiş gıda fiyatlarında yıllık enflasyon yüzde 15’in üzerine çıktı. TÜİK tarafından açıklanan mal ve hizmet fiyatlarının detayına baktığımızda, yıllık enflasyonun yüzde 2,4 olduğu haberleşme hizmetleri dışındaki bütün kalemlerde, fiyat artışlarının çift basamaklı seviyelerde seyrettiğini görüyoruz. Bütün bu indikatörler enflasyondaki yükselişin önümüzdeki dönemde de devam edeceğini ve enflasyonla mücadelenin Merkez Bankası’nı zorlayacağını gösteriyor. Aralıkta düşüş sonrası enflasyondaki yükseliş kasıma kadar devam edecek. Ancak yıl sonu enflasyonu büyük ihtimalle yüzde 12 civarında olacak.