FINANSGUNDEM.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ
Pazartesi günü Çin Siber Uzay İdaresi (CAC) ABD borsalarında listelenen Çin merkezli kamyonlar için Uber benzeri uygulama olarak bilinen Full Truck Allience’ın ve kariyer uygulaması Boss Zhipin’in yeni kullanıcı alımını kesmesi talimatında bulundu. Fortune’un haberine göre iki uygulamanın da kaldırılmasının sebebi ulusal güvenlik endişelerinden kaynaklanıyor.
CAC’nin hamlesi geçen hafta araç çağırma uygulaması Didi Chuxing’in 4,4 milyar dolara halka arz olmasının ardından dev şirketin yerel uygulama marketlerinden kaldırılmasıyla aynı doğrultuda gerçekleşti. CAC firmanın veri koruma yasalarına aykırı hareket ettiği suçlamaları üzerine harekete geçtiğini belirtiyor.
CAC'nin Didi'nin ulusal güvenliğe olası bir tehdit olarak incelenmekte olduğunu ilk duyurduğu Cuma günü şirketten yapılan ilk açıklamada "Didi inceleme sırasında ilgili hükümet otoritesiyle tam işbirliği yapacaktır" denilmişti.
Pazar günü CAC, yerel uygulama mağazalarına Didi'nin uygulamasını kaldırmalarını emretti ve Didi Global'in ayrıntıları belirtilmeyen ihlaller üzerinden tüketici verilerini kullanmasını işaret etti. Şirketten yapılan açıklamada ise, “Uygulamanın yayından kaldırmasının şirketin Çin'deki geliri üzerinde olumsuz bir etkisi yaratması bekliyor" denildi.
Didi hisseleri CAC'nin duyurusunun ardından Cuma günü %5,3 düşüş gösterdi. Araç çağırma şirketi Çarşamba günü halka arz sonrasında kaydettiği %16'luk kazancın önemli bir kısmını sildi.
Tıpkı Didi gibi, Full Truck Alliance ve Boss Zhipin de uygulama tabanlı şirketler ve her ikisi de geçen ay ABD borsalarında listelenmişti. Full Truck Alliance New York Borsası’ndaki halka arzında 1,56 milyar dolar toplarken, Boss Zhipin'in listelenen ana şirketi Kanzhun Nasdaq'ta 912 milyon dolar biriktirmişti.
CAC, üç hedefin ulusal güvenliği hangi yönden ihlal ettiğinin ayrıntılarını kamuya açıklamadı. Ancak kurumun kararlarında şirket yönetiminin kullanıcı verileri tek bir merkezde depoladığı ve paylaştığını konusuna odaklandığı anlaşılıyor.
Cuma günü, CAC'nin gerekçesi hakkındaki çevrimiçi spekülasyonlara yanıt veren Didi Başkan Yardımcısı Li Min, yaptığı bir sosyal medya paylaşımında "Didi tüm yerli kullanıcı verilerini Çin'deki sunucularda saklıyor, verileri ABD'ye aktarmak kesinlikle mümkün değil" dedi.
Çin yönetiminin geçtiğimiz ay kabul ettiği veri güvenliği yasası 1 Eylül tarihinde uygulamaya sokulacak. Söz konusu yasa Pekin Hükümeti’ne ulusal güvenlik meseleleri ile uyumsuz olduğu düşünülen teknoloji firmalarına para cezası verme veya kapatma yetkisi veriyor.
CAC soruşturması ayrıca, Çin’deki büyük teknoloji firmalarının çöküşü sürecinde yeni bir dönüm noktası anlamına gelebilir. Haberde düzenleyicilerin siber ve ulusal güvenlik endişeleriyle oluşturacağı ek baskının Çin merkezli büyük teknoloji şirketlerini olumsuz etkileyebileceği belirtiliyor. Finansgundem.com’un derlediği bilgilere göre, Çin Piyasa Düzenleme Kurulu (SAMR) geçen yıl Alibaba’nın sahibi olan Ant Group’a yönelik oldukça ses getiren bir soruşturmaya imza atmıştı. SAMR, Ant Group başta olmak üzere ülkedeki teknoloji firmaları üzerinde rekabet ve finansal yapı endişeleri gerekçesiyle soruşturmalar yürütmüştü.