ABD'den İran'a bir mavi boncuk daha

Beyaz Saray Sözcüsü Carney, İran'ın nükleer programı durdurma yönünde somut adım atması halinde yaptırımların hafifletileceğini söyledi

Beyaz Saray Sözcüsü Jay Carney, İran ile nükleer müzakereler yürüten P5+1'in, İran'ın nükleer programını durdurma yönünde somut ve kanıtlanabilir adımlar atması halinde, Tahran'a yönelik yaptırımlara sınırlı bir hafifletme getirmeyi değerlendirebileceğini söyledi.

Günlük basın toplantısında, Cenevre'de yapılan İran ile P5+1 arasındaki görüşmelerde aşamalı bir yaklaşım geliştirmeye odaklandıklarını belirten Carney, bunun ilk aşamasının da İran’ın nükleer programının ilerlemesinin durdurulması ve programın bazı unsurlarının kaldırılması olduğunu kaydetti.

Carney, ilk adımın İran’ın en ileri nükleer faaliyetlerini ele alabileceğini ve şeffaflığı artırabileceğini ifade ederek, böylelikle İran’ın programını geliştirmek için görüşmeleri bir perde olarak kullanamayacağını dile getirdi. Bunun aynı zamanda kapsamlı bir anlaşmayı müzakere ederken kendilerine zaman ve hareket alanı kazandıracağını bildiren Carney, “Bu, on yıldır ilk kez İran’ın nükleer programının geliştirilmesini durdurabilir” dedi.

Carney, bu ilk adım sırasında P5+1'in kaygılarını ele alacak somut ve kanıtlanabilir adımlara karşılık olarak, P5+1'in de yaptırımların ana yapısını etkilemeyecek şekilde, yaptırımlarda "sınırlı, hedefe dönük ve geri alınabilir" bir hafiflemeye gitmeyi değerlendirebileceğini belirtti.

Yaptırımların ana yapısının, uluslararası toplumun kaygılarına çözüm getiren kapsamlı ve teyit edilebilir bir nihai anlaşma olana kadar korunacağını ifade eden Carney, "Eğer İran yükümlülüklerine bağlı kalmazsa, (yaptırımlardaki) geçici ılımlı yumuşamaya son verilecek ve yeni yaptırımlar eklemek suretiyle (İran üzerindeki) baskıyı daha da artıracak bir pozisyonda olacağız" dedi.

Carney, uluslararası camia ile İran arasında herhangi bir anlaşmanın, İran'ın nükleer programının anlamlı ve teyit edilebilir bir biçimde sadece barışçıl amaçlarla kullanılacağını uluslararası topluma kanıtlamasının gerekeceğini vurguladı.

İran'ın ayrıca, uluslararası yükümlülüklerini ve Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması altındaki sorumluluklarını, Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu'na yönelik sorumluluklarını ve BM Güvenlik Konseyi kararlarına uyma sorumluluklarını yerine getirmesi gerektiğinin altını çizen Carney, P5+1'in de bu yaklaşım üzerinde birleşmiş vaziyette olduğunu dile getirdi.

Carney, başka bir soru üzerine, Kongre’den İran’a yaptırımlarla ilgili talep ettikleri ertelemenin, ucu açık bir erteleme olmadığına dikkati çekti.

Bir soru üzerine, bu aşamaya gelinmesinde ABD ve müttefiklerinin uyguladığı güçlü yaptırımların etkisi olduğunu belirten Carney, İran’ın nükleer meselesine diplomatik yollardan çözüm bulmayı tercih ettikleri görüşünü tekrarladı.