Volkan Karsan [email protected]

Trafik dediğin zor zanaat

Bir ülkenin turizmden, iç huzuruna kadar bir çok konuda en önemli etken olan unsurlarının başında trafiği gelir. Ölümlü yaralanmalı kaza sayısından tutun, akaryakıt harcaması, özel yaşamdan kaybedilen zaman, kişilerin psikolojisi ve kentlerin yabancılar açısından cazibesi bu unsurun etkisi altında…

Lafı fazla edebiyata dökmeden bodoslama girelim…

Karayolu araç trafiği belli bir kültür, akıl, bilgi hatta muhakeme gerektiren ve de Türk insanının hayata bakışına da pek uymayan bir olgu…

Öncelikle, kurallara eksiksiz riayet etmek bir gereklilik olduğu gibi, başkasının hakkına saygı da en önemli koşul, düzenli bir trafik için…

Ama bizde tam tersi. Sadece kurallara uymamak değil bilmemek ya da az bilmek hatta yanlış bilmek söz konusu. Bunun ötesinde direksiyon sahibi, gazın hakimi erkekler adeta iktidar gösterisine çıkıyor. Kadınlar ise yaptıkları her dikkatsizlik ya da hatanın hoş görülmesini bekliyor, bunun ötesinde “Sen bir bayana nasıl davranacağını bilmiyor musun” modunda araba kullanıyor. (Bayan özellikle yazılmıştır anlayışı sergilemek için yoksa kadın veya hanım demesinin doğru olduğunu biliriz.)

Bu konuda fıtratımızdan kaynaklanan sorunu, biraz daha netleştirmek için bir bilgi paylaşalım…

1970’li yıllarda Almanya’da ehliyet almak için başvuran Türklerin önemli bir kısmı ard arda üç sınavı da geçemeyip “aptallık testini” (bu tamamen Alman dilindeki bir kavram yoksa bu sadece psikolojik bir test) boyladılar. Bunun için ilk şuçlanan yazılı metinlerin zor anlaşılır tercümeleri oldu. Daha sonra ise sorunun çözümünde Türkçe ehliyet okullarının açılması ile bir çıkar yol bulundu. Uzun yıllar Türk gazetelerinin önemli bir müşterisi olan bu okulların işlevi gerçekte dil mi, fıtratı törpüleme miydi?

İsterseniz bizi bu yazıyı yazmaya yönelten hatalarının bir bölümünü sıralayalım:

Yaya geçidi kuralı maalesef tüm ısrarlara rağmen bir türlü uygulanmıyor. Yani hiçbir araç yaklaştığı zebra çizgilerine yakın bir yaya varsa durup beklemeyi kural olarak takmıyor.

Yayalar ise boş kaldırımlar dururken bile araçların yolunda yürüyebiliyor.

Dönel kavşak kullanımı neredeyse kimse tarafından bilinmiyor. Ters üçgen işaretinin ne anlama geldiği göz ardı ediliyor. Çembere dahil olanın üstünlüğü göz ardı ediliyor.

Araçları sağlamanın hak olmadığı bilinmiyor. Hak gibi görülüyor. Bu yüzden makas atmak marifet sayılıyor.

Dört yol ağızlarında sağdan gelenin üstünlüğü hangi hallerde geçerli kimsenin taktığı yok.

Ambulans itfaiye gibi araçlara nasıl yol verileceği bilinmiyor.

Yolda şerit eksildiğinde fermuar uygulamasının ne olduğu dikkate alınmıyor.

Emniyet şeridi ihlali vakayı adiye…

Sinyal kullanımı hak getire… Ya da sinyal verdin mi ne olursa olsun yol benimdir fikri hakim.

Ve de trafik ışığında yeşil yanıyorsa bile kavşağı dolduracaksan uışığın gerisinde bekle zorunluluğu sanki yok hükmünde…

Unuttuğumuz daha neler neler…

Geçtiğimiz günlerde kurumsal bir restoran zincirinin ters yoldan giden motorcusunun karıştığı kazanın sonunda müdürünün itirafı kulaklarımda:

Tüm motorlar orada tersten gitmek zorunda başka türlü çok dolaşmaları gerekiyor.

Bir sigorta acentesinin benzer konudaki serzenişi de şöyle:

Motorların karıştığı kazalar o kadar arttı ki, başa çıkılmıyor. Bazı otomobillerin bir aynası neredeyse o motorları fiyatına ama çoğu küçük işletmenin araçları sigortasız, çalışanları da…

Gördüğünüz gibi trafiğimizin nur topu gibi bir motor kurye sorunu var…

Kısacası trafikte sorun ne yolların yetersizliği ne de araç sayısının fazlalığı, belki park olanaklarının azlığı önemli ama asıl sorun kafalarda…

Ülkemizin alıştığı şekilde bitirelim:

Ey İmamoğlu sen taksici esnafına takacağına önce İstanbul’un trafik sorununu hallet!

Hazır İstanbul’da başı arayan İmamoğlu’na çatarken biz de bunu aradan çıkaralım. Kimseye laf edemiyoruz madem espriden anlayan birileri vardır diye umalım.

Dip not: Sayın Başkan taksi baronları ile mücadelenizde zafer kazanmanızı diliyoruz…