Hikmet Baydar [email protected]

TCMB faiz indirimi kredilere kolay ulaşımı sağlar mı?

TCMB 25/07/2019 günü piyasa beklentilerinin de ötesinde haftalık repo faizlerinde 425 puanlık  indirime gitti. Piyasa beklentisi 200-250 puan civarındaydı. % 24 olan oranın %21.50 civarına inmesi beklenirken oran %19.75’e indi. Bu konuyla ilgili açıklama yaparken gelişmiş ülke merkez bankalarının faiz indirimleri konusundaki açıklamaları ve genişlemeci politika izlemelerinden etkilendiği görülmektedir.

Gelelim enflasyona, gerçekten enflasyonda bu kadar yüksek oranda bir düşüş oldu mu? Ocak 2019 TÜFE 20,35 iken Haziran TÜFE rakamı 15.72 olarak gerçekleşmiştir. Özellikle Mayıs ve Haziran 2019 aylarında bariz düşüşler görülmektedir. Buna rağmen TCMB kurlarda beklenen düşüş olmadığından yoğurdu üfleyerek yemiş ve faizleri düşürmemiştir. Kaldı ki yurt dışında birçok ülke merkez bankaları aynı dönemde faizleri indirmişti.

Piyasa beklentilerinin de üzerinde bir indirim nedeniyle tahvil faizlerinin gereken uyumu sağlaması için bir alımın gelmesi ve  tahvil fiyatlarının yükselmesi yani diğer bir deyişle tahvil faizlerinin düşmesi son derece doğaldır. Ancak gereğinden fazla düşmesi gelecekte kar satışı riskini artırabilir. Bu nedenle de enflasyona göre ayarlı bir indirim politikası güdülmelidir.

Piyasa faiz indirimlerinin enflasyonla beraber düşeceği beklentisindedir. Düşen faizler kredilere yansıdığında ,özellikle Haziran 2019 ayında hala %25.04 olan yurtiçi üretici fiyat endeksinin de düşmesine destek verecektir.

Ancak bu durum kredi bulmanın kolaylaşacağı anlamına gelmemelidir. Bunun için net fon girişine ihtiyaç vardır. Türkiye’ye yabancı sermaye girişi artarsa kredi bulmak daha kolaylaşabilir. Aksi halde faizler düşse bile kaynakların kıt olması nedeniyle bankalar selektif davranmaya devam edeceklerdir.

Şirketler mevcut düşük piyasa faizlerini geçmişteki yüksek kredi faizleriyle değiştiremezler. Sadece rotatif kredilerde bu geçerli olup sabit faizli kredi kullanan firmalar bu faiz düşüşünden olumlu yönde etkilenmeyeceklerdir. Ancak kredi vadesi dolduğunda yeni kredi kullanımı planlandığında düşük faizli kredi alımı söz konusu olabilir. Şimdilik Yurtiçi üretim maliyetlerini düşen faizlerin ne kadar olumlu etkileyeceğini görebilmemiz için bir miktar zamana ihtiyacımız olduğunu belirtelim. Bu arada düşük faizler kar iştahını artırırsa, tahvile satış gelebilir. Bu durum da faizlerde yukarı yönde baskıya yol açabilir. Şimdilik TÜFE’ye göre faizlerdeki indirimin son derece mantıklı olduğunu söylemekle yetinelim. Tabi ki geçmişi unutmamak kaydıyla. Kur şoklarının enflasyon ve faizler üzerindeki etkisinin kırıldığından emin olmadan da ciddi anlamda etkisini görmemiz biraz zor.

Saygılarımla,

www.3-goz.com