Ayça Karaca [email protected] Ayça Karaca

Ortadoğu’da artan gerilimin ekonomik etkileri

08 Ocak 2020, 12:46 ---

İran Devrim Muhafızları Komutanı Tümgeneral Kasım Süleymani'ye yönelik ABD Başkanı Trump'ın talimatıyla geçen hafta gerçekleştirilen suikasta Tahran Yönetimi'nden misilleme geldi. Bağdat yakınlarındaki Ayn el Esad Hava Üssü ve Erbil'deki Amerikan üssü, İran füzelerinin hedefi oldu. Bu gelişmeler Ortadoğu’da 3 Ocak’ta  General Süleymani’nin öldürülmesiyle başlayan krizi tırmandırırken yeni bir bölgesel savaşın eşiğinde olduğumuz yorumları yapılmaya başlandı.

Ortadoğu’daki ABD-Iran gerilimi  hakkında  Oxford Economics analisti Maya Senussi ve Capital Economics tarafından  hazırlanan yeni raporlarda  krizin olası  ekonomik etkileri ve beklentiler  yer alıyor. Oxford Economics raporuna  göre General Süleymani’nin  ABD tarafından öldürülmesinden sonra Ortadoğu’da jeopolitik ve ekonomik risklerde sürekli ve önemli ölçüde bir tırmanma bekleniyor.  Bu gelişmenin İran ile ABD arasında uzun süredir var olan gerilimi bir anda önemli ölçüde arttıracağı öngörülüyor.

Raporda İran’ın misilleme olarak gerçekleştireceği her saldırının bölgede ABD ve müttefikleri ile direkt savaş riskini yükselteceği ve bu durumdan da her iki tarafın bugüne kadar kaçındığı  belirtiliyor. Özellikle Irak’ta hem ABD hem de İran karşıtlığının yaygın olarak hüküm sürdüğü ve bu iki devletin güç mücadelesinin en fazla  iç güvenliği ve ekonomisi sıkıntılı bir durumda olan Irak’ı olumsuz  etkileyeceği öngörülüyor.  Bu suikastin bölgede özellikle Irak’taki düşmanlığı daha da körükleyeceği vurgulanıyor.

Bu çerçevede Ortadoğu’da gerilimin geçtiğimiz Eylül ayında Hürmüz Boğazı’na ve S.Arabistan’daki petrol kuyularına yapılan drone saldırılarıyla tırmanmaya başladığı ve bu gelişmelerin petrol fiyatlarındaki yükselişe –OEPC arz kesintileriyle birlikte- destek olduğu belirtiliyor. Brent petrolün varil fiyatının 2020 için öngörülen seviyenin üzerine çıktığı (yıl ortalaması 60 dolar)  belirtilirken  yıl başından bu yana yaklaşık %4 artışla yaklaşık 69 dolar seviyesinde işlem gören varil fiyatının arzdaki olası kesintiler ve bölgede tırmanan gerilimle birlikte daha da yükselmesi bekleniyor. 

Capital Economics tarafından hazırlanan raporda ise gelişmelerin jeopolitik riskleri 2020’deki problemler listesinin en başına koyduğu ancak ABD’nin artık net petrol ithalatçısı olmaması nedeniyle petrol fiyatlarındaki artışa karşın  Amerikan ekonomisinin dayanıklı kalacağı yorumları yapılıyor. Süleymani’nin öldürülmesiyle bölgede askeri çatışma olasılığının arttığı  vurgulanıyor. İran geçtiğimiz Eylül’de yaptığı gibi Suudi petrol tesislerine saldırırsa ya da küresel petrol arzının %20’sini sağlayan  Hürmüz Boğazı’nı kapatırsa  petrol fiyatlarındaki artışın daha da tırmanacağı belirtiliyor. Özellikle Hürmüz Boğazı kapatılırsa petrol fiyatlarının varil başına 150 dolara kadar çıkabileceği tahmin ediliyor.

Bu çerçevede  petrol fiyatlarındaki arzdan kaynaklanan artışın küresel ekonomi için oldukça olumsuz  etkide bulunacağı ancak ABD’de tüketicilerin alım gücüne yönelik sert etkilerin yerel petrol üretiminin arttırılmasıyla giderilebileceği öngörülüyor.  Bundan 10 yıl önce ABD petrol ürünlerinin ithalatından dolayı düzenli olarak GSMH’nın %1,5’ine karşılık gelen dış ticaret açığı verirken iç piyasada kaya gazı üretimindeki patlama ve petrol ürünleri ihraç edilmeye başlanması  ticaret açığını kapattı.

Ortadoğu’da adım adım bölgesel askeri bir çatışmaya doğru giden gerilimin petrol fiyatlarındaki artış başta olmak üzere küresel ekonomide  jeopolitik riskleri ön plana  çıkarması bekleniyor. ABD ekonomisinde ise Çin ile ticaret müzakerelerinde olumlu gelişme sağlanması, faiz indirimlerinin ekonomik faaliyetlerde canlanmaya yol açması  ve iç petrol üretiminin petrol fiyatlarındaki artışa karşı direnç yaratması  nedeniyle ekonomik büyümenin  2020 sonlarında artması öngörülüyor.

ETİKETLER :
YORUMLAR (2)
:) :( ;) :D :O (6) (A) :'( :| :o) 8-) :-* (M)
  • Necdet akın09 Ocak 2020 01:18

    Spor kulüpleri borsaya; kaynak yaratmak amacı ile arz oldular , çünkü bankalar vs üzerinden dahi finans sağlayabilecek kredileri ve temlik verecek gelirleri yoktu , arz gelirlerini finansal borç ödemek yerine transfere harcayıp üstüne de daha fazla borçlandılar . Hiç kar yazamamış , uzun vade gelirleri temlik altına alınmış , denetleyeni olmayan , kimin ne yaptığı brlirsiz , borçların her dönem arttığı bir yapıya yatırım yapmanın mantığı yok . Bu bir yatırım da değil maalesef ülkemize has durjm bu kılüpler başka ülke borsasında işlem görmesi mümkündeğil , üzüldüm sizin için ama borsayı gs üzerinden değerlendirmeyin , borsa her daim en iyi tatırım aravıdır.

  • gs maduru 09 Ocak 2020 00:00

    gsrayda 2011 de 150 bın dolar bıraktıkm bu saatten sonra umrumda degıl

BANKA HİSSELERİ
Hisse Fiyat Değişim(%) Piyasa Değeri
BASIN TOPLANTISI - ETKİNLİK - KONFERANS
Basın Daveti Türkiye Kurumsal Yatırımcı Yöneticileri Derneği 06 Şubat 2020, 09:30

Türkiye Kurumsal Yatırımcı Yöneticileri Derneği (TKYD), 2019 yılında Emeklilik ve Yatırım Fonları performanslarını ve fonlara artan ilgiyi açıklıyor. 06 Şubat 2020...

Tüm Etkinlikleri Göster