Petrol fiyatları piyasaları nasıl etkiler?

Ekim ayı içinde kritik eşiğe kadar gerileyen borsalar gerek bilanço döneminin başlaması gerekse düşen petrol fiyatları nedeniyle geçen haftayı yükselişlerle tamamladı. Üçüncü çeyrek bilançolarının etkisiyle ABD borsaları kritik seviyelerden tepki yükselişleriyle yukarı dönmeyi başardı. Dow Jones 15.850 puandan 16.800 puana kadar toparlanınca diğerleri de bu borsayı takip etti.  Piyasalardaki gelişmelri değerlendiren Zaman Gazetesi Yazarı Selim Işıklar, önümüzdeki hafta FED toplantısı öncesi yeniden zirve noktalarına yaklaşan endekslerde 29 Ekim akşamı çıkacak kararların önemli olduğunu vurguluyor.  Işıklar'ın piyasalara ilişkin yazısı şöyle:
FED’in Lehman Brothers’ın iflasından sonra 2008 yılında devreye aldığı tahvil alım programı 28-29 Ekim tarihindeki toplantıda sona erebilir. FED yıl sonuna kadar tahvil alım programını sona erdirdikten sonra haziran ayında faiz artış sürecine başlamayı hedefliyor. Eğer bu toplantı sonrası tahvil alımlarına son verirse ABD resmen krizden çıktığını ilan edecek.
Dönemsel olarak borsalara yatırım yapılan bir dönem olması nedeniyle yükselen piyasalar perşembe gününden itibaren ya zirve noktalarına ulaşacak ya da ikili tepe yaparak sert bir düşüş eğilimine girecekler.
Hafta içinde doların gerilemeye devam etmesi ve petrol fiyatlarının 84 dolar civarında kalması konjonktürel olarak borsalara yaramış gözüküyor. Borsa İstanbul özellikle petrol fiyatlarındaki seyirden olumlu etkilendi. Bilanço dönemine girilirken beklentiler sona erinceye kadar Borsa’ya ilgi devam edebilir. Beklentileri aşan bilançolarda hareketlilik devam edebilir. Ancak son dönemde hisse senetleri bilanço beklentisinin çok üstünde değerlenen şirketler belirgin bir düzeltmeye girebilirler. Sektörel olarak çimento, demir-çelik iyi bilanço getirmesi beklenen sektörler. Yatırımcıların bir sonraki bilanço dönemine kadar yüksek kâr getireceğini tahmin ettiği hisselere ilgisi devam etse de, kasım ayı ortasından itibaren bilanço beklentileri sona ereceği için dikkatli olmalarında fayda var. Özellikle önümüzdeki hafta FED kararları takip edilebilir.

Endeksin yaklaşık 7 bin puan yükseldiği bir süreçte seçici olmakta fayda var. Türkiye piyasaları düşen petrol fiyatlarını, Avrupa Merkez Bankası parasal genişlemesini ve bilançoları satın aldı. Artık dikkatli olma noktasına yaklaşıyor.

Dolar neden geriledi?

Türk Lirası, Amerikan Doları karşısında yükselişini sürdürdü. Uluslararası piyasalarda doların değer kazandığı bir haftada dolar/lira paritesi 2,23 seviyelerine kadar geriledi. Bu gerilemenin birkaç sebebi var. Birincisi ay başında siyasi gerekçelerle karar verdiği dile getirilen derecelendirme kuruluşunun not değişikliğine gitmemesi. İkinci olarak FED yetkililerinin faiz artış tarihi ile ilgili çelişkili ifadeler kullanarak kafa karışıklığına neden olmaları. Avrupa Merkez Bankası’nın parasal genişlemeye gitmesi. Son olarak Merkez Bankası’nın Faiz indirimine gitmeyerek faizleri 8,25 düzeyinde bırakması.

Bu gelişmeler lirayı güçlü gösterse de benzer ülkelerde para biriminin zayıflaması, özellikle Brezilya’da ekonominin olumsuz gitmesi, gelişmekte olan piyasalarda FED toplantısı sonrası önümüzdeki ay içinde sıkıntı oluşturabilir. Daha önceki analizlerimizde belirttiğimiz gibi 2,19 lira görülse bile bu seviyeler alım fırsatı olarak değerlendirilebilir. 2,38-2,19 lira aralığı, dolar/liranın bundan sonraki hareket alanı olacaktır.