"Varlık fonu iyi yönetilirse kalkınmaya destek sağlar"

İktisadi Kalkınma Vakfı Başkanı Ayhan Zeytinoğlu, 2016'nın Ağustos ayında yasayla kurulan ve 5 Şubat 2017 tarihinde bazı kamu şirketleri ve mallarının aktarılması ve yönetim kurulunun oluşturulması ile işlerlik kazanan Türkiye Varlık Fonu ile ilgili açıklamalarda bulundu.

İKV Başkanı Zeytinoğlu, Türkiye'nin G20 ülkeleri arasında Varlık Fonu olmayan tek ülke olduğunu belirtirken, bu Fon ile Türkiye'nin kalkınma hamlesine katkı sağlanabileceğini söyledi. Varlık Fonları ile ilgili uluslararası düzlemde oluşturulmuş olan Santiago İlkeleri'nden söz eden Zeytinoğlu Varlık Fonları ile ilgili iyi yönetişim kriterleri olarak değerlendirilebilecek bu ilkelerin dikkate alınması gereğini dile getirdi. Zeytinoğlu dünyada varlık fonlarının durumuna bakıldığında, 2000'li yıllar ve sonrasında varlık fonlarının sayısının her geçen yıl artmakta olduğunu ve 2015 yılı itibariyle varlık fonlarının yaklaşık 7.1 trilyon dolarlık bir meblağı kontrol ettiğini söyledi ve ekledi:

“Bu kaynaklar gerek yurt içi, gerekse yurt dışında çeşitli yatırımlar, projeler ve finansal işlemlere kanalize ediliyor. En önde gelen varlık fonları arasında, Norveç, Katar, BAE, Çin, Kuveyt ve Singapur'un oluşturdukları fonlardan söz edebiliriz. Bu büyük fonların yanında, İrlanda, Kazakistan veya Fas gibi kimi ülkeler ise uzun vadeli yatırımları artırmak ve ekonomik kalkınmayı hızlandırmak için özelleştirme gelirleri gibi bazı kamusal kaynakları özel fonlara aktarıyor ve stratejik bazı şirket veya projelere yatırım yapıyor. Yukarıdaki örneklere baktığımızda Türkiye'nin son örnekteki ülkeler grubuna benzer şekilde davrandığını ve kalkınmasını finanse edecek fon oluşturma çabası içinde olduğunu söyleyebiliriz.”

İKV Başkanı Zeytinoğlu, Varlık Fonunun kuruluşu ile büyüme oranında gelecek on yıl içinde yıllık yüzde 1.5 ek artış sağlanmasının beklendiğini de belirterek, fonun etkili bir şekilde büyüme ile kalkınmaya katkı sağlaması için piyasa mantığı için de yönetilmesinin yanında, şeffaflık ve hesap verebilirlik prensiplerine de sadık kalınması gerektiğini vurgulayarak, Varlık Fonları için uluslararası davranış kurallarını belirleyen Santiago İlkelerini gündeme getirdi. Zeytinoğlu, ilgili Kanun'un gerekçesinde belirtildiği gibi Türkiye Varlık Fonu'nun gelecek on yıl içinde büyüme oranında yüzde 1.5'lik ek artış sağlaması isteniyorsa, bu Fonun piyasa mantığı içinde etkin ve etkili bir şekilde yönetilmesinin yanında, hukuki çerçevesinin net olarak çizilmesinin ve iyi yönetişim ilkeleri uyarınca idare edilmesinin büyük önem taşıdığının altını çizdi ve ekledi: “2009 yılında kurulan 'Uluslararası Egemen Varlık Fonları Forumu' çerçevesinde oluşturulan Santiago İlkeleri, Varlık fonlarının yönetimi ve denetimi için iyi yönetişim standartlarını ortaya koyuyor. Varlık fonlarının 'iyi hal kâğıdı' olarak da adlandırılabilecek olan bu ilkeler 24 ilkeden oluşuyor ve iyi yönetişim, şeffaflık ve hesap verebilirlik açısından uygun düzenlemeleri ve sağlıklı uzun vadeli
yatırımlar için uygun prosedürleri ortaya koyuyor.”

Zeytinoğlu, yeterince bilinmeyen bu fonların üzerindeki soru işaretlerini kaldırmak ve daha iyi anlaşılmasını sağlamak için bu ilkelerin benimsenmesi ve takibinin en iyi reçeteyi sunduğunu ekledi.