Merkez'den bankalara büyük destek

Bankacılık sektörünün kredi mevduat oranının Türk Lirası kredilerde yüzde 150’lere yaklaşması ekonomi çevrelerinde tartışma yaratırken, oranı düşürmek için Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) ile Merkez Bankası’nın önümüzdeki günlerde önemli bir adım atmaya hazırlandığı öğrenildi. Gazete Habertürk'ten Sefer Yüksel'in haberine göre atılacak adım ile yılbaşından bu yana Kredi Garanti Fonu (KGF) ile reel sektöre destek veren ekonomi yönetimi, bu sefer son dönemde fonlama maliyetleri artan bankalara destek vermiş olacak. Bankaların daha düşük maliyetle likidite bulmaları ve kredi verme kapasitelerini artırmaları hedefleniyor.

Şöyle ki, KGF destekli krediler kısa sürede 160 milyar TL’ye ulaşmış, ancak bankalar bu kredilere kaynak bulmak için bir yandan da mevduat yarışına girmişlerdi. Bu da mevduat faizlerini bazı bankalarda kısa sürede yüzde 11.5’lerden yüzde 15’lere kadar çıkarmıştı. Habertürk’ün edindiği bilgilere göre, BDDK ve Merkez Bankası’nın yaptığı çalışma bankaların mevduat dışında daha düşük maliyetli kaynak bulmasını sağlayacak. Bunun da mevduat faizlerinde kısa vadede de olsa düşüşü sağlayacağı öngörülüyor.

MERKEZ’E VERECEK KÂĞITLARI KALMADI

Peki BDDK ve Merkez Bankası bunu nasıl sağlayacak? Bilindiği gibi bankalar Merkez Bankası’ndan borçlanırken, karşılığında rehin olarak ellerindeki Hazine Tahvili gibi menkul kıymetleri rehin bırakıyor. Karşılığında da Merkez’den uygun maliyetli fonlama sağlıyor. Ancak, son dönemde KGF kredilerinin de etkisiyle bankaların elinde Merkez’e bırakacak menkul kıymetleri kalmadığı ve bu kaynaktan yararlanamadıkları belirtiliyor. Mevcut şartlar altında mevduat faizlerinin de düşmesi teknik olarak pek mümkün gözükmüyor. Hal böyle olunca da, bankaların Merkez’den likidite alabilmek için yeni bir enstrümana ihtiyaç duyuldu.

KREDİ/MEVDUAT ORANI % 147

KGF kredilerinde kısa sürede 160 milyar TL’ye ulaşılması bankacılık sektörünün kredi mevduat oranını da yüzde 147’ye çıkardı.

‘MEVDUAT FAİZİNİ DÜŞÜRÜR’

KGF’nin yan etkisi olarak mevduat faizleri kısa sürede yüzde 11’lerden ortalama yüzde 13.5’lere bazı bankalarda ise yüzde 15’lere kadar dayandı. BDDK ve Merkez’in çalıştığı düzenleme ile faizlerin verilecek fon tutarına göre kısa vadede 1-2 puan düşebileceğini belirten bankacılar, orta ve uzun vadede ise pek bir etkisinin olmayacağını söylüyor.

SADECE KGF KREDİLERİNİ KAPSAYABİLİR

Mevduat faizlerindeki artışın önünü kesmek ve bankaların kredi verme kapasitelerini artırmak isteyen BDDK ve Merkez Bankası’nın bankaların portföylerindeki kredileri menkul kıymetlendirip, Merkez Bankası’na likidite karşılığı verebilmelerinin önünü açacak düzenleme yapacakları öğrenildi. Düzenlemenin yürürlüğe girmesi durumunda bugüne kadar sadece Hazine tahvil ve bonoları karşılığında bankalara likidite sağlayan Merkez Bankası ilk kez krediler karşılığında likidite sağlamış olacak. Ancak burada verilen kredilerin tahsilatının tahsil edilememesi bir risk olarak ortaya çıkabilecek. Çalışmanın hangi kredileri kapsayacağı henüz netlik kazanmasa da, diğer kredilerdeki olası risklerden dolayı sadece KGF destekli kredilerin menkul kıymetlendirilmesine dönük olması fikrinin ağır bastığı gelen bilgiler arasında.

MEVDUAT VE KREDİLER 5 AYDA % 8.7 ARTTI

ORTALAMA MEVDUAT FAİZİ YÜZDE 2’NİN ÜZERİNDE ARTTI

TEB yatırım analisti Duygun Kutucu, önceki gün yayımladığı raporunda 6 bankadan aldıkları 32 günlük mevduat oranlarının ortalamasının iki hafta öncesine göre 0.43 puan artarak yüzde 13.10 seviyesine ulaştığını belirtti. Ancak belli bankalarda bu oranın yüzde 15’lere dayandığı sektör temsilcileri tarafından yüksek sesle dile getiriliyor. Raporda, mevduat oranlarının yılbaşından bu yana ortalama 2.08 puan arttığına dikkat çekiliyor. “Mevduat oranlarındaki bu artış sonrası ikinci çeyrekte kredi mevduat makasında sert bir daralma öngörüyoruz” denilen raporda, “Kredi oranlarında bir artış olsa da hem mevduat portföyünün yeniden fiyatlamasının hızlı olması, hem de kredi faizlerindeki artışın daha kısıtlı olması sebebi ile bu artış mevduat maliyetlerindeki artışı dengelemeyecektir” değerlendirmesinde bulunuldu.