İşte dolardaki hareketlenmenin 10 nedeni

Kur oynaklığından kazanç sağlayan oyuncular pozisyon değiştirince dolar zirve yaptı. Bu hareketin sınırlandırılması şart. Aksi takdirde piyasa küresel para oyuncularının spekülasyon riskine açık olacak.

Piyasalarda tansiyon yükseldi. Dolar kuru 4.03 ile yeni bir tarihi zirve yaparken, doların altı para birimine karşı değerini gösteren Dolar Endeksi (DXY) 89,44 ile dip seviyelere yakın bir seyir izliyor. Euro ise 4,9146 seviyesinde bulunuyor.

Dolar Endeksi düşerken dolar/TL’nin zirve üzerine zirve yapması bozulan yabancı algısı ve “carry trade” işlemlerinden kaynaklanıyor. (Carry trade; faizi düşük bir para biriminden borçlanıp, borçlanılan parayı daha yüksek faizli bir para birimine çevirerek faize yatırma işlemi anlamına geliyor.)

Yabancılar için cazip “carry trade” fırsatı sunan TL’de açılan pozisyonların kapatılmaya başlaması sert hareketleri getirdi. Enflasyondaki yüksek seyir, beklentilerin üzerinde açıklanan cari açık ve kredi kuruluşlarının not indirimleri sonrasında yabancı algısındaki bozulma piyasalarda sert dalgalanmayı genişletti. Yüksek faizden yararlanmak için dolar bozarak tahvil alan yatırımcıların yeniden dövize yönelmeleri kurda hareketlenmeye yol açtı.

Yabancı ne yapıyor?

Mart ayının başında yabancı yatırımcılar Türk Lirasındaki uzun pozisyonlarını istikrarlı şekilde artırıyorlardı. Yerel bankaların bilanço dışı Döviz pozisyonları (hedge fonlarının carry trade talebini işaret eden) eylül ayından bu yana en yüksek seviyesine tırmanmıştı. TL iştahının bu yıl daha güçlü olması bekleniyordu. Ancak açıklanan veriler beklentileri karşılamayınca dolar satarak TL alan yatırımcılar pozisyonlarını kapatmaya başladı. Bu da kurda yeni zirvelerin görülmesini sağladı.

Sıcak paranın riski

Yüksek TL faizi ve hisse senetlerindeki iskonto, yatırımda Türkiye’yi cazip kılsa da sıcak paranın geldiği gibi gitme ihtimali piyasalarda ciddi değer kayıplarını da beraberinde getirebiliyor. Yurtdışı yerleşiklerin Türkiye’deki hisse senedi ve devlet iç borçlanma senedinden oluşan varlıklarının stok değeri 16 Mart itibarıyla yaklaşık 82 milyar dolar düzeyinde bulunuyor. Bu tutarın 52.1 milyar doları hisse senedinden oluşuyor. Yabancıların DİBS portföylerinin büyüklüğü ise 30 milyar dolar düzeyinde.

23 Şubat haftasında ise yabancıların Türkiye’deki sıcak para pozisyonu 86 milyar dolar seviyesindeydi. Yabancıların 2 Mart haftasında 121 milyon dolar, 9 Mart haftasında da 700 milyon dolar’lık net satış yapmaları kurda artışın başlamasına neden oldu. 16 Mart haftasında 241 milyon dolarlık alım yapan yabancıların yeninden satışa geçmesi dolar kurunu 3,79 seviyesinden 4’lere kadar taşıdı.

Öte yandan borsadaki yabancı payı yüzde 65,54 seviyesinde. Yabancıların borsadaki payı son 10 yılda yüzde 62’nin altına hiç gerilemedi. Ancak 65’ten 62’ye doğru yaşanabilecek bir satış dalgası bile hisse senetlerinde çok büyük değer kayıplarını getirebilir. Bu nedenle yerli kurumsal yatırımcı tabanı genişletilerek sermaye piyasalarındaki sıcak para hareketlerinden kaynaklanabilecek olası bir etki sınırlandırılabilir. Aksi takdirde yatırım fırsatlarını değerlendirmek isteyen küresel para oyuncularının spekülasyon riskine piyasa her zaman açık olacaktır.

Dolardaki hareketin 10 nedeni

- ABD’de faiz artışı beklentilerinin  devam etmesi 

- Donald Trump’ın ABD korumacı söylemini yükseltmesi

- Küresel volatilite endeksindeki yükseliş

- Düşen kredi notları

- OHAL sürecinin devam etmesi

- Enflasyon oranlarının yüksek seyrini koruması

-  Cari işlemler açığının beklentilerin üzerinde gelmesi  

-  Risk priminin yükselmesi 

- Yerli yatırımcıların her fırsatta dolar alımına yönelmesi

- Yabancı algısı ve ‘Carry trade’ işlemleri

(Risk göstergelerindeki normalleşme ise kurdaki tansiyonun düşmesinde sinyal oluşturacaktır.)

Dolar kurunun marjı ne olur?

Son 10 yıllık dolar/TL kurundaki ortalama hareket marjı yüzde 25 seviyelerinde bulunuyor. Ortalama yıllık getiri ise yüzde 13. Buna göre 2017 yılını 3,78 seviyesinden tamamlayan doların hedefi yılsonu için 4,28 olabilir. Yıl içerisindeki en düşük ve en yüksek fark göz önünde bulundurulduğunda dolar/TL’de  yüksek volatilite nedeniyle 4,50’lerin dahi test edilmesi mümkün. Ancak bu seviyelere çıksa dahi kalıcı bir hareket beklenmemeli. Öte yandan yılsonu getirisi ise mevduata paralel bir getiri olacaktır.

Dolar Endeksi nedir?

Dolar Endeksi (DXY), doların Japon yeni, euro, Kanada doları, İngiliz sterlini, İsveç kronu ve İsviçre frangı gibi altı majör para biriminden oluşan döviz sepetine karşı geometrik ortalama yöntemiyle hesaplanan değerini ölçüyor.

Endeks değeri 100’ün altındaysa doların bu 6 para birimine karşı değer kaybettiği, 100’ün üzerindeyse değer kazandığı anlaşılmakta.