2016'da cari açığın finansmanı sorun oldu mu

2016 yılında cari açığımız (döviz açığımız) 2015 yılındaki büyüklükte oldu. 32 milyar dolar açık verdik.

Önemli olan, açığın büyüklüğü kadar, finansmanıdır. Açık aynı kaldığı veya küçüldüğü halde finanse edecek kadar döviz girişi olmayabilir.

2015 yılında cari açığı finansmanda zorlanmıştık.

Açığı, yurt dışından sermaye girişleriyle finanse edemediğimiz için, döviz rezervlerimizde 12 milyar dolara yakın azalma olmuştu.

2016 yılında açık büyüklüğünde, hatta açığın biraz üzerinde net döviz girişi olunca, döviz rezervlerine 800 milyon dolar kadar bir ekleme yapma imkânı ortaya çıktı.

Durum kötü değil

Genelde döviz trafiğinin 2016 yılında bir yıl önceye göre daha kötü olduğu sanılıyordu. Merkez Bankası’nın rakamları gösteriyor ki 2016 yılında döviz durumumuz o kadar da kötü değilmiş.

Ekonominin sorunlu döneminde yıllık döviz açığını, sermaye hareketiyle finanse edebilmek bir başarıdır.

Tabii, bu arada, nereden geldiği belli olmayan dövizin katkısını da ihmal etmemek gerekir.

2015 yılında ülkeye giren 20 milyar doların 10 milyar doları nereden geldiği belli olmayan dövizdi.

2016 yılında 33 milyar dolarlık toplam döviz girişinde nereden geldiği belli olmayan dövizlerin katkısı 11 milyar dolar oldu.

Bir yıl önce, ülkeye giren 2 doların 1 dolarının nereden geldiği belli değildi. 2016 yılında ülkeye giren 3 doların 1 dolarının nereden geldiğini bilemiyoruz.

Aralık sorunluydu

2016 yılında enerji faturasının da katkısıyla ithalat gideri azaldı. Turizm gelirindeki azalmaya rağmen cari açık büyümedi.

Yılın son ayı aralık ayında döviz hesaplarının kapatılması nedeniyle açık büyüdü, döviz girişi yerine çıkışı nedeniyle açığı finanse edemedik. Rezervden yedik ama yılın diğer aylarındaki olumlu gelişmeler, aralıktaki olumsuzlukları dengeledi.

Yılın tamamında ülkeye net ”Doğrudan Yatırım” girişi 9 milyar dolara yakın. Bunun 4 milyar dolara yakın bölümü gayrimenkul satın almak için getirilen döviz.

Yıl içinde bazı aylardaki döviz çıkışına rağmen, “Portföy Yatırımları”nda net 6.5 milyar dolara yakın, “Döviz Kredileri”nde net 7 milyar dolara yakın artış var.

2016 yılında cari açığımız milli gelirin yüzde 4’ü dolayında gerçekleşti. Ve de finanse edildi. Darısı 2017 yılının başına.

Bir zamanlar bizim 5+5+5 hedefimiz vardı. Yılda % 5 büyüyecektik. Enflasyon % 5 olacaktı. Cari açık milli gelirin % 5’inin altına inecekti. 2016 yılında cari açık hedefini tutturduk. Sıra diğer hedeflerde.