İşadamı neyi bilmediğini bilmeli

Hüsnü Özyeğin 10 yaşında İzmir’de ailesinin yanından ayrılıp İstanbul’a Robert Kolej’e gelmesini hayatının ilk girişimi olarak yorumluyor. İkinci girişimi ise Amerika’ya üniversite okumaya gitmek. Öğrenciliği döneminde garsonluktan, aşçı yamaklığına kadar her işi yaptı, gazete dağıttı. Harvard’da master yaptı. Türkiye’ye dönerken aslında kafasında bambaşka bir iş vardı. Hiç aklında yokken bankacı oldu. 1987’de çok küçük bir sermayeyle kurduğu Finansbank’ı 2006’da Yunanlılara 2.7 milyar dolara sattı. Özyeğin, Fiba Holding’in kaptanı ve son dönemde ise Florence Nightingale Hastaneler Grubu’na ortak oldu.

38 BİN BANKACI YETİŞTİRDİ

Her şey hayal etmekle mi başlıyor?
Gençliğimde ilk hayalim yurt dışında, Amerika’da üniversite okumaktı. Banka kurmayı da hayal edemezdim. Finansbank, Türkiye’de şimdiye kadar 20 bin, Rusya’da 12 bin, Romanya’da 5 bin, diğer ülkelerde de 1000’i aşkın bankacı yetiştirdi. Bugün Finansbank’ta işe başlayan bankacılar Londra, Moskova ve Türkiye’de bankalarda üst düzeydeler.

GİRİŞİMCİLİK ÖĞRENİLEBİLİR Mİ?

Girişimcilik öğrenilebilir mi? 
Dünyada girişimcilik doğuştan gelir diye düşünenler çok ama bence girişimcilik öğrenilir. Girişimciliği yalnızca kendi işini kurmak olarak da görmem. Büyük holdingteki bir yönetici girişimci olmazsa yükselemez. Bir deterjanı bile farklı kutuya koyup içine hediye koyup satmak girişimcilik örneğidir. Bir dahi ile konuşmuyorsak Bill Gates ve Mark Zuckerberg gibi, gençler üniversiteden mezun olur olmaz kendi işlerini kurmamalı. Önce farklı iş yerlerinde deneyim kazanmalı. 
Siz ünivesiteyi bitirdikten sonra 3 işadamına mektup yazmışsınız. Mektubunuzun dikkate alınacağına inanıyor muydunuz? 
Bunu bana Harvard’ra öğretti. Onlar istedi. Vehbi Koç, Nejat Eczacıbaşı ve Osman Ağaoğlu’na gönderdim. 2’si hemen yanıt verdi. İkisi iş tekif etti. Nejat Eczacıbaşı’nın teklifini kabul etmeye giderken yolda 16 yaşından beri görmediğim Mehmet Emin Karamehmet’le karşılaştım. ‘Gel bizle bankacılık yap’ dedi ve kabul ettim. Orada eşim Ayşen’le de tanıştım…

TESADÜF VE SLIDING DOORS

- Hayatta tesadüf diye bir şey yoktur!
Aynen. En sevdiğim filmdir, Sliding Doors…O kadar inanıyorum ki ona…İzlemiş miydiniz?
- İzledim, benim de çok beğendiğim bir filmdir…
Kadın metroyu kaçırır, hayatı değişir ama bir de kaçırmasa ne olacağını anlatır film. Hayatta da başımıza gelen her şeyin bir nedeni vardır. O yüzden yaptığım ya da yapamadığım şeylerden pişmanlık duymuyorum.  Hayal bazı şansları ve fırsatları bize sunuyor. Önemli olan o noktalarda yapılacak seçimler ve o fırsatları nasıl değerlendirdiğiniz.

Çok kişiden farklı ‘feyz’ler aldım

Siz hayatınızda kimi örnek aldınız? 
Vehbi Bey hayırseverliği, Doğramacı’nın eğitim vizyonu, Sabancı’nın mütevazılığı ve halk adamlığı, Taşkent’in Yapı Kredi’yi nasıl inşa ettiğini, müşterilere nasıl yakınlaştığı ve aile kültürü nasıl yarattığını gördüm. Çok biyografi okurum. Rockefeller’dan çok etkilendim. J.P Morgan, Carnigie’den de çok şey öğrendim. JP Morgan 1900’lerin başında vasiyetinde servetinin yüzde 90’ını ihtiyaç sahiplerine bırakmıştır.

İstihdamın yüzde 41’i girişimcilerden

Türkiye’de girişimcilik iklimi uygun mu? 
Girişimcilik ekosistemini geliştirmek için son dönemde çok çalşma var. Oğlum Murat Özyeğin’in de başkanlığını yürüttüğü Endeavour derneği, TOBB, Sanayi Bakanlığı, KOSGEB çok çeşitli fırsatlar sunuyor. Artık Türkiye’de çok sayıda fırsata dayalı girişimci var. 10 yıl önce üniversite mezunu girişimci oranı yüzde 15 idi, şimdi yüzde 44. Bugün Türkiye’de yeni istihdamın yüzde 41’i girişimciler tarafından sağlanıyor.

Karaçam, Öngör, Betil bizden çıktı

Nedir sizin yönetim anlayışınızın temelleri?
Teknik bilgiden önemlisi insan yönetmeyi bilmektir. Bankacılığa başladığımda çok işi bilmiyordum. Ben senet bile tanzim edemem, akreditif açamam. Ama Pamukbank’ı 16’ıncı sıradan 5’inci sıraya taşıdım. Harvard’da öğrendiğim en önemli şey üstüne ve astına davranışın çok önemli olduğuydu. Bizim ekipten çok önemli kişiler çıktı. Bankacı değildiler. Burhan Karaçam, Erhan Dumanlı, Akın Öngör, İbrahim Betil, Ömer Aras…

Eski köye yeni âdet getirin
 
Çocuklarınıza ve torunlarınıza iş ve hayatla ilgili hangi nasihatlarda bulunursunuz? 
Neyi bilmediğinizi iyi bilin, Ama bugünden yapabileceğimiz bir seçim var. O da iyi insan olma. Bundan daha güzel ve onurlu bir ünvan olamaz. Mutlaka ama mutlaka sevdiğiniz işi yapın. Eski köye yeni âdet getirin. Yenilikçi olmaktan, hata yapmaktan korkmayın. Hayat maratondur. Yaşınız ne olursa olsun hayal kurmaktan vazgeçmeyin.

Vakit kaybetmeden hükümet kurulmalı

Gündemde koalisyon görüşmeleri var. Siz ne düşünüyorsunuz?
Seçimden sonra tablo ortada. Hiçbir parti tek başına iktidar olacak oyu alamadı. Bu mesajı iyi almaları lazım. Biran önce reformlara devam edecek bir yapıda hükümet oluşturulmalı. Türkiye zaman kaybetmemeli. Son 5 yıldır hem dünyadaki hem de özellikle çevre ülkelerdeki durumlara bakınca kısa zamanda hükümeti oluşturmak gerektiği de ortada. Elif Ergu / Hürriyet