1.6 milyar dolar için 3 büyük teminat

Turkcell’in yüzde 13.8’lik hissesi dolaylı yoldan elinde bulunduran Rus Alfa’ya 1.6 milyar dolar borcunu kapatması için son 1 haftası kalan Çukurova Grubu önceki gün yine son dakika golü ile ekonomi dünyasını şaşırttı. Ülker Grubu ile finansman görüşmeleri Hazine’nin itirazına takılan Çukurova, yeni arayışını sürdürürken devreye Ülker’in planında da finansmana kaynak sağlaması beklenen Ziraat Bankası girdi ve Çukurova’ya da maç bitimine dakikalar kala gollük pası vermiş oldu.

Elbette golün perde arkasında 15 milyar dolar piyasa değeri olan Turkcell’in yoluna bir “Türk” şirketi, olarak en azından Türk hissedarın yönetiminde devam etmesi yönündeki istek ve irade var. Ancak Ziraat Bankası da attığı imza ile 1.6 milyar dolarlık tarihinin en yüksek proje finansmanı kredisini de sağlamış olacak. Dile kolay 3.3 milyar TL. Elbette kredileri 111 milyar TL’yi bulan bankacılıkta 150 yılı geride bırakmış, 200 milyar liralık aktif büyüklüğü olan Ziraat Bankası için bu rakam çok büyük gibi görünmese de Türk bankacılık sistemi ölçeklerinde bir rekor sayılabilir. 

Bu haber kamuoyu gündemine düştüğünde ise akıllara ilk gelen soru “Ziraat Bankası bu krediyi nasıl verdi” oldu. Çukurova Grubu hangi varlıklarını teminat gösterdi ki bu büyüklükte bir krediyi alabilme başarısını gösterdi. 

Proje finansmanlarında bankalar en az 1 ile 1.5 kat arası teminat talep ederler. Varlıkların nakde çevrilebilme kabiliyeti de teminatta bankalar için en önemli kriterlerin başında gelir. Peki Çukurova Grubu hangi şirket hisselerini Ziraat Bankası’na ipotek ettirdi?

İlk akla gelen elbette Kuzey Irak’ta petrol çıkaran ve yerli yabancı ortakları olan yüzde 24 oranında hissedar olduğu Genel Enerji. Bu şirket Londra Borsası’nda işlem görüyor. Son dönemde piyasa değeri Irak’ta yaşananların ve petrol sevkiyatındaki anlaşmazlığın sürmesinin de etkisiyle 5 milyar dolar seviyesinden 4.5 milyar dolar düzeyine gerilemiş durumda. Çukurova Grubu Başkanı Mehmet Emin Karamehmet’in varlığı olarak bu şirketten teminat olarak gösterebileceği rakam 1 milyar dolar seviyesinde. Elbette yapılan değerlemeler ve potansiyel hesabına göre bu tutar değişiklik gösterebilir. Edinilen bilgilere göre Çukurova’nın kendi sahipliğinde olan ve kendi başına teminat verebildiği diğer bir varlık ise denizcilik filosu. 
Ziraat Bankası’nın sağlayacağı kredi karşılığında Genel Enerji hisselerinin yanı sıra Malta’da kurulu Geden Lines Holding (Genel Denizcilik) hisselerini de verdiği öğrenildi.

GEMİLERDE İPOTEK VAR MI? 

Şirketin portföyünde yakın geçmişte kuru yük ve tankerlerden oluşan 54 parça gemi olduğu biliniyordu. Bu gemilerden bir kısmına bankalar el koydu. Sektör kaynakları Geden Lines’ın portföyünde bugün itibarıyla 37 gemi olduğunu ifade ederken bu gemilerin ne kadarının ipoteksiz olduğu, yani tamamen Çukurova’nın varlığında olduğu ise bilinmiyor. 2009 yılı sonrasında gemicilik işine hız veren grubun sektörün genelinin yaptığı gibi uzun vadeli finansman ile bu gemileri portföyüne kattığı biliniyor. Ancak kaç geminin kredisi ödemesinin bittiği konusunda fikri olan yok. Bu durumda Ziraat Bankası’nın da ikinci derece ipotek uygulamış olabileceği gelen bilgiler arasında. Normal şartlarda 37 parçalık bir filonun borçsuz olması halinde değerinin ise kısmen yaşları ve cinsleri de hesap edilirse yaklaşık 1-1.5 milyar dolarlık bir değere karşılık gelebileceği ise sektör kaynaklarının verdiği bilgiler arasında.

Bu iki şirketin hisseleri 1.6 milyar dolarlık kredi için yeterli gibi görünse de Ziraat Bankası’nın elini rahatlatan en önemli gelir kaleminin ise düğümün çözülmesi sonrasında Turkcell’den Çukurova Grubu’nun payına düşmesi beklenen 400 milyon dolar civarındaki temettü tutarı. Bu rakamla 1.6 milyar dolarlık kredinin 4’te 1’i kapanmış olacak. Kalan tutarın Çukurova Grubu tarafından hangi vadede geri ödeneceği henüz bilinmiyor. Önümüzdeki dönemde hissedarlık yapısı konusunda yeni birçok gelişme yaşanacaktır. Ancak şimdilik küçük-büyük hissedarlar açısından Turkcell’deki çözümsüzlük havası bir parça dağılmış gibi görünüyor.