Fon dünyasında alfa

Fon dünyasında “Alfa” kelimesi herhalde en sık kullanılan ifadelerdendir. Peki, ne demektir alfa? Alfayı açıklayabilmek için önce yine sıklıkla kullanılan “Karşılaştırma Ölçütü (Benchmark)” ifadesinden bahsetmek gerekir. Karşılaştırma ölçütü, fon portföyünün yatırım stratejisine uygun finansal varlıkların performanslarını gösteren endeksler bütünü. Fon yöneticisi portföyü için uygun bir karşılaştırma ölçütü seçmekte ve elde edilen getiriler bu karşılaştırma ölçütünün getirileriyle kıyaslanmakta. Örneğin, portföyünün yaklaşık %80’ini hisse senetlerine yatıran bir yöneticinin karşılaştırma ölçütü BİST100 Endeksi olmakta. Eğer fon, karşılaştırma ölçütünün üzerinde getiri sağladıysa “pozitif alfa”, altında getiri sağladıysa “negatif alfa” aldığı söylenmekte. Pozitif alfa, başarılı bir yönetimi; negatif alfa ise tersine başarısız bir yönetimi göstermekte.

Fonlar için farklı alfa değerleri hesaplamak da mümkün. Eğer amacınız fonları göreceli olarak sıralamak, onların performanslarını diğer fonlarla karşılaştırarak vermekse, o zaman karşılaştırma ölçütü olarak fon yöneticisinin belirlediği endeksleri kullanmak yerine başka bir yol benimsemek daha doğru ve adil olur. Ludens Fon Rating burada, dünyada kabul görmüş bir yöntem ile karşılaştırma ölçütlerini oluşturmakta.  Her bir fon kategorisi için, o kategoride yer alan fonların yatırım yaptığı tüm varlık grupları ile örtüşecek biçimde karşılaştırma ölçütleri seçmekte. Ardından bu ölçütlere göre alfa değerleri hesaplanmakta ve fonlara rating notlarını bu alfa değerlerine göre vermekte.

Geçtiğimiz dokuz aylık dönemde Ludens tarafından rate edilen fonların kategori bazında ortalama alfa değerleri ve başarılı fonların ortalama alfa değerleri aşağıdaki grafikte yer alıyor:

Grafikten de görüldüğü gibi, Ludens tarafından rate edilen fonlardan başarılı olanları diğerlerine göre %2 oranında daha fazla alfa yaratmış. (%3,2-%1,2). Ayrıca tüm kategorilerde başarılı fonlar diğerlerine göre daha yüksek alfa değerlerine sahip. Bono yatırım fonlarında ortalamada negatif alfa söz konusu iken, başarılı bono fonlarında %1,2 oranında alfa yaratılmış. Dikkat çeken bir diğer kategori değişken fon kategorisi. Bu kategoride ortalama olarak %1,4’lük bir alfa söz konusu iken, başarılı fonların alfası %4,3 ile oldukça yüksek.