ECB için güçlenen euro bir tehdit

Küresel piyasalarda dün Çin’deki ekonomik yavaşlamanın yeniden küresel bir resesyona yol açabileceği endişesi ile  “Kara Pazartesi” yaşandı. Başta Asya borsaları olmak üzere Avrupa ve ABD borsalarında kaydedilen büyük kayıpların yanı sıra  gelişmekte olan piyasalardan da  çıkış dalgası gözlendi. Avrupa Parlamentosu ekonomistleri tarafından hazırlanan özel raporda bu gelişmeler analiz edilirken Kara Pazartesi ile birlikte dolara karşı değer kazanan euro’nun Avrupa Merkez Bankası (ECB) için önemli bir  tehdit teşkil ettiği kaydediliyor.

Raporda, döviz piyasalarında yaşanan büyük dalgalanma ile birlikte 1.16’ya kadar yükselen euro/dolar paritesi ve rekor seviyede düşen petrol fiyatları nedeniyle Kara Pazartesi’nin ECB için yeni riskler yarattığı vurgulanıyor. Bir çok uzman ECB’nin Eylül ayı toplantısının Merkez Bankası’nın tahvil alımlarını takviye edeceğini açıklayarak enflasyonu yükseltme çabalarını güçlendirebilecek olası bir ortam oluşturacağını öngörüyor. Ancak Euro Bölgesi’nin çok düşük tahvil getirilerine rağmen bu önlemlerin bile gelişen ülkelerin özellikle Çin’in uygulamaya koyacağı politika önlemleri veya Fed’in hala faizleri arttırabileceğine yönelik işaretleri nedeniyle Euro üzerinde riskten kaçınma algısını azaltacak bir etkide bulunmayacağı ileri sürülüyor.

Yapılan analizde dün euro’nun 1,16 dolar seviyesi ile Şubat başından beri kaydedilen en yüksek değere ulaştığı ve bir hafta önce bu değerin 1,10 dolar olduğu hatırlatılıyor. Euro’nun ticari ağırlıklı bir değerlendirme ile ECB’nin tahvil alım programını açıkladığı Ocak ayından bu yana da en güçlü düzeyinde olduğu da kaydediliyor. Euro’daki bu değer kazanışın kısmen ABD’nin faiz oranlarını artıracağına dair beklentilerin azalmasından kaynaklandığı da gözleniyor. ABD ve Almanya iki yıllık tahvil getirileri arasındaki farkın son günlerde giderek daraldığı ve dolar’ın cazibesinin azaldığı da ifade ediliyor. Alman iki yıllık tahvillerinin getirisi halen %-0,28 ile çok düşük seviyede bulunuyor. Bu itibarla, ABD tahvil piyasalarının Fed’in faiz oranlarını arttırabileceğine ve büyümeye dair endişeleri arttıkça bu farkın giderek daralması bekleniyor. Bu durumun euro’nun güçlenişini daha da arttıracağı öngörülüyor.

Raporda euro’nun düşük getirili olmasının ve Euro tahvil piyasalarının büyük bir kısmının negatif getiri sunmasının ona fonlama yapılan para birimi statüsü kazandırdığı kaydediliyor. Euro’nun borçlanma aracı olarak tıpkı Japon yen’i gibi başka yerlerdeki riskli varlıkların alımını fonlamak için cazip hale gelmeye başladığına da dikkat çekiliyor. Ancak riskten kaçınma güdüsü piyasalardaki dalgalanma ile birleşince yatırımcıların riskli varlıklardan kaçınmaya başladığı ve bu varlıkları almak için sattıkları euro’ları geri almaya başladıkları belirtiliyor. Bu durumun başlıca belirtisi olarak ise borsalar ile euro arasındaki negatif korelasyon gösteriliyor. Borsalar inişe geçtiğinde euro’nun yükselişe geçtiği ve dün Stoxx Europe 600 borsasındaki %5 çöküşle birlikte euro’nun değerinin arttığına dikkat çekiliyor. Ayrıca euro’nun zayıflamasının Avrupa’da varlıkların değerini ve ekonomik büyümeyi arttıracağı beklentisiyle yatırımcıların borsalarda yükselişe neden olduğu da vurgulanıyor.

Bu kapsamda, raporda euro’nun değer kazanmasının daha zayıf bir euro’nun Euro Bölgesinde enflasyonu arttıracağını öngören ECB için gerçek bir tehdit olduğu belirtiliyor. Euro’nun ticari ağırlıklı değerinin artışının da Çin yuan’ının değer kaybedişi ve bunun gelişen ülke para birimlerinde yol açtığı dalgalanmalar ile birlikte probleme yeni bir boyut kazandırdığı da ifade ediliyor. Yuan’ın dolara karşı istikrarlı pozisyonunu korumasının euro’nun zayıflamasına yardımcı olduğu ancak bu durumun da artık geçerli olmadığı kaydediliyor.